Ab’ye tam üyelik sürecinde türkiye’nin üye ülkeler karsısındaki göreli gelişme düzeyi: çok değişkenli istatistiksel bir analiz

Bu çalısmada Türkiye’nin Romanya, Bulgaristan ve yirmi bes AB ülkesi karsısında göreli gelisme düzeyi incelenmistir. Literatürde, ülkeleri kalkınma yönünden karsılastırmak için genellikle Birlesmis Milletler Kalkınma Programı tarafından gelistirilen Beseri Kalkınma Indeksinin kullanıldıgı görülmektedir. Bu indeks kalkınmanın önemli unsurları olan gelir, egitim ve saglık ile ilgili göstergeleri içermektedir. Burada demografik, egitim, saglık, bilgi ve haberlesme teknolojileri ve ekonomik göstergeler ile ilgili otuz dokuz degisken bakımından yirmi sekiz ülke için kümeleme analizi yapılmıstır. Söz konusu analize göre, ülkeler bes gruba ayrılmıstır. Türkiye, Litvanya, Letonya, Polonya, Bulgaristan ve Romanya ile aynı kümede yer almaktadır. Bir baska deyisle, bu bes ülke ile aynı gelismislik düzeyine sahiptir. Bütün grup ortalamaları ile Türkiye verileri karsılastırıldıgında en büyük farklılıgın kisi basına düsen gayri safi milli hasıla farkı oldugu görülmektedir.

Kalkınma Göstergeleri ,

Kümeleme Analizi ,

Türkiye’nin Göreli Gelişme Düzeyi ,

In this paper, development level of Turkey is compared with development levels of EU member countries, Romania, and Bulgaria. In the literature, The Human Development Index (HDI) introduced by the United Nations Development Programme (UNDP) was used in comparing countries according to development level. The HDI is an index, comprising measures of three components deemed by them to be central to development: Income, education, health. In this study, cluster analysis has been done for twenty-eight countries and thirty-nine variables like demographic, education, health, information and communications technology and economic indicators. As a result of this analysis, countries have been separated into five clusters.Turkey is classified into the same group with Latvia, Lithuania, Poland, Bulgaria, Romania. On other words, Turkey, shares a similar development level with these five countries. As Turkey’s indicators are compared with the average of group indicators, it is observed that major difference was in gross domestic product per capita.

Development Indicators ,

Cluster Analysis ,

Turkey’s Comparative Development Level ,