киргизы и казахи в татарских газетах поволжья и урала (1905-1912)

Rusya'da 1905 İhtilalı sonrası olusan özgürlük ortamında İdil-Ural Türkleri, diğer birçok halk gibi siyasî, sosyal ve kültürel yönden kendilerine sunulan imkânlardan yararlanmaya basladı. Matbuat hayatında kısa zamanda hızlı gelismeler yasandı. Rus yönetiminin diğer halklara getirdiği serbestlik sonucunda İdil-Ural Türkleri siyasî, millî ve sosyal meselelerini özellikle basın yayın yoluyla Türk halkına ulastırdı. Bu yayın organlarının en önemlileri Ülfet, Vakit, Yıldız, Kazan Muhbiri, Ahbar, Beyan-ül Hak ve Koyas gazeteleridir. Zikredilen gazeteler sadece Kazan, Orenburg, Ufa ve Astrahan gibi İdil-Ural sehirlerinde değil, baskent Peterburg da dahi nesredilmistir. İdil-Ural Türk gazeteleri, dönem itibariyle daha çok İdil-Ural Bölgesinde yasayan Türk halklarının sorunlarını dile getiren yazılar yayınlasa da, Rus Devleti sınırları içerisinde yasayan diğer Türk halkları ve hatta Türkiye Türkleri ile alakalı yayınlar da yapmaktaydı. Gazeteler, Rusya Türkleri arasındaki milli birliğin olusturulmaması üzerinde dururken, yer yer bu Türk halklardan da bahsetmistir. İste bu Müslüman-Türk halklardan olan Kırgız ve Kazaklar da, İdil-Ural Türk gazetelerinde yer bulmustur. İlk olarak Kırgız ve Kazak halklarının kısa tarihinden bilgiler aktaran gazeteler, akabinde her iki halkın Rusya'da ve Türk toplumları arasındaki yeri ve öneminden de bahsetmistir.

İdil-Ural Türk Gazeteleri ,

Kırgızlar ,

Kazaklar ,

Ülfet ,

Vakit ,

Yıldız ,

In the atmosphere of freedom, which appeared after the Revolution in 1905, the Volga-Ural Turks, like many other nations, started exploiting their potentialities as a result of social and political changes. The press experienced some important developments. Following Russian government's giving free rein to other nations; the Volga-Ural Turks began imparting political, national and social matters to the Turkic nation, especially, by means of the press. The newspapers like, Vakit, Yildiz, Kazan Muhbiri, Ulfet, Beyan-ul Hak and Ahbar are among the most important press agencies. The aforementioned newspapers were published not only in the Volga-Ural cities like, Kazan, Orenburg, Ufa and Astrakhan, but also in the capital Saint Petersburg. Despite the fact that the Volga-Ural Turkish newspapers used to publish articles mostly about the Turks living in the Volga- Ural region, there were also many articles in newspapers about Turkey, Turks and other Turkic nations, which lived in the Russian State. While the newspapers were not aimed at forming the national unity among the Russian Turks, yet there were some mentions of them. Kirghizs and Kazakhs, who come from the Muslim-Turkish nations, held the firm place in the Volga-Ural Turkic newspapers. Following the newspapers' first mention of Kirghiz and Kazakh nations' short history, there were the articles about both nations' place and importance in Russia and among the Turkic people.

The Volga-Ural Turks, ,

the Tatar newspapers, ,

Kirghizs, ,

Kazakhs ,