Makale özeti ve diğer detaylar.
II. Abdülhamid dönemi Osmanlı Devleti’nin hayatta kalma mücadelesi verdiği bir devredir. Bu dönemde başta padişah olmak üzere devlet adamları ve aydınlar devletin çöküşünü durdurmak için çeşitli çözüm yolları aramışlardır. II. Abdülhamid’de onlardan düşüncelerini “lâyiha” şeklinde kendisine takdim edilmesini istemiştir. Makalemizin konusu olan lâyihada Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu sıkıntılı durumdan çıkabilmesi için yapılması gereken düzenlemeler başlıklar altında verilmektedir. Romanya Sefirinin layihada hakimane bir üslupla devletin ve padişahın yapması gerekenler anlatılmaktadır. Lâyihada ele alınan konuların başlıcaları şunlardır: aşırı merkeziyetçilik, ciddi bir teftişin eksikliği, sonsuz derecede toplantılar, bürokraside kırtasiyecilik, memurların çokluğu, vükelanın taşrada teftişe çıkmaları, vükelanın sefirler ile olan ilişkileri, imtiyaz dilekçeleri, vergilerin toplanması, maaşların azaltılması ve kaldırılması, genel güvenlik, gayrimüslimlerin askere alınması, ruhani cemaatlerin ayrıcalıkları, ıslahat teşebbüsleri ve borçlar.
It was time that Ottoman States tried to survive in the Abdulhamid II. period. In this period, especially king and statesmen and other intellectuals try to find different solution for preventing from collapsing. Abdulhamid II wanted them these solutions to be presented as a type of pleading. Our article’s subject is pledge about what Ottoman states had to be made arrangements in order to get out of the difficult position. They are given under titles. Romanian’s ambassador explained wisely what States and Ottoman ruler had to do. These are titles which are handled: excessive centralism, lack of serious revisal, lots of meetings, officiality in bureaucracy, abundant civil servants, administrators made revisal in provincial, administrators’ realationship with ambassadors, privilege petitions, collecting taxes, reducing salaries and taking away, common security, recruiting of non-Muslims, privileges of spiritual communities, attempt for reform and loans