Bilimsel bilginin özerkliği sorunu

Günümüzde bilim, bir zamanlar düşünüldüğünün aksine, toplumsal etkenlerden bağımsız ve imtiyazlı bir kurum ve/veya faaliyet olarak görülmüyor. Sosyologlar ve tarihçiler bilimsel gelişmenin ve bilimin eğilimlerinin daha çok toplumsal süreçlerle belirlendiğini düşünüyorlar. Öte yandan bu konudaki genel kabullerine rağmen sosyologlar kendi aralarında bu sürecin nasıl gerçekleştiği ve yöntemsel sonuçları konusundaysa pek anlaşamıyorlar. Ancak, hepsinin de bilime göreci bir tutumla yaklaştıkları söylenebilir. Görecilik, bilginin her zaman belli bir kültürde ve zamanda ortaya çıktığını ve doğayı temsil etmediğini ileri sürer. Bu açıdan göreciler doğanın kendisinin bilgi oluşumunda nihai bir belirleyici olmadığını düşünürler. Bu çalışmada söz konusu teze muhalefet edilecektir. Muhalif görüş açısından bilim, dünyanın nesnel bilgisini vermeye çalışan bilişsel ve özerk bir faaliyettir. Her ne kadar nesnel bilgiye ulaşmada sürekli güçlüklerle karşılaşılsa da, bilimsel faaliyetin nesnel bilgiyi üretmeye en yatkın uğraş olduğu yazının esas kabulüdür.

Nesnellik ,

Bilgisel Görecilik ,

Toplumsal İnşacılık ,

Güçlü Program ,

As we know that scientific knowledge can no longer be treated as some asocial, privileged account of nature. Sociologists and historians of science have shown that the general shape and direction of science is influenced by social processes. However, while there is a general agreement about this, sociologists have differed over the way this process is to be understood and the methodological implications it has. In general, all agree that one ought to adopt a position towards science which calls epistemic relativism. It means that knowledge is rooted in a particular time and culture and that knowledge does not just mimic nature. Then the relativist accounts imply that nature does not play such an adjudicating role, favouring some rather than other interpretations of its character. In this article, we will debate this approach to scientific knowledge and deny it. I want to defend the notion of science as a cognitive and autonomous endeavor seeking objective knowledge about the external world. Although goal of science (to find how things really are) will always be incompletely achieved, I also insist that science is making progress in that direction.

Objectivity, ,

Epistemic Relativism, ,

Social Constructivism, ,

Strong Programme ,