Makale özeti ve diğer detaylar.
The frontier of the XX and XXI centuries is the time of unprecedented globalisation of the modern world. It is a time of militarystrategic, economic, political, informational and cultural globalisation. Computerisation of the informational flows, introduction of the Internet made the people of the world as close to each other as never before. These processes are ever so evident on the European Continent, where European integration has become an example for the mankind to see and follow. The inalienable part of the overall process of the European integration and increasingly its driving force is the European legal integration, speeded up and in many ways directed by the all‐powerful European Court of Justice (ECJ). European legal integration and, especially, the role of the European Court of Justice in this particular sphere provide for unlimited opportunity of research and analysis. Notwithstanding the great attention to this phenomenon and the fact that it is well researched in the West there is still much to learn. Clearly there is no single view on the actual level of integration reached by the European Union, just as there is no uniform evaluation of the role that European judiciary, most notably the ECJ, has played in this long and difficult process. Despite the already mentioned well researching of the subject certain aspects of it need more elaboration. The very important aspect of this particular topic is studying and analyzing the role of the ECJ in the process of the European legal integration and its correlation with the national governments and judiciary of the EU member‐states, as well as defining specific patterns of this process and perspectives for the future development of the legal and the judicial system of the EU.
Avropa Birliyi analoqu olmayan unikal bir beynəlxalq təşkilatdır. 55 il bundan öncə hökümətlər arası təşkilat kimi yaradılan AB bu gün federal dövlətə bənzər ölkələrin dövlətüstü ittifaqına çevrilib. Qanunun aliliyi, hüquq tətbiqinin təminatı, müstəqil qanunverici və siyasi institutlar, demokratiya və konstitusiya üzərində təyin olunmuş hüquq və vəzifələri kimi federal ittifaqın əsas əlamətləri AB‐də mövcuddur. Beləliklə, AB artıq BMT və yaxud Avropa Şurası kimi klassik beynəlxalq təşkilat deyil, eyni zamanda ona federal dövlət də demək hələ tezdir. AB sui generis, yəni öz‐özünün soy törəməsidir, unikaldır. Yeni beynəlxalq hüquq nizamının yaradılması üzrə ən uğurlu və ən effektiv layihə Avropa inteqrasiyasının uzun tarixi prosesi nəticəsində yaradılmış Avropa Birliyidir. Avropa Birliyi öz hüquq normalarının aliliyi prinsiplərinə və birbaşa təsirinə əsaslanan unikal üstmilli hüquq sistemini yaratmışdır. Avropa inteqrasiya prosesinin tərkib hissəsi bu təşkilatın məhkəmə orqanlarının ‐ AB Məhkəməsi və qismən Birinci instansiya Məhkəməsinin fəaliyyəti ilə sürətlənən hüquqi inteqrasiya oldu. Avropa hüquqi inteqrasiyası AB ölkələri arasında daha sıx əməkdaşlığa səbəb olur, beynəlxalq hüquq anlayışından xeyli dərəcədə fərqlənən keyfiyyətcə yeni hüquqi sahənin yaranmasına təkan verir. AB Məhkəməsinin səyləri nəticəsində sürətlənən və Avropa qitəsində ümumi inteqrasiya proseslərinin lokomotivi hesab olunan Avropa hüquqi inteqrasiyası hüquqi normaların fərqli iyerarxiyasını müəyyən edir. Azərbaycanın gələcəyi mütərəqqi və sivil cəmiyyətlə bağlıdır. Azərbaycanın bəzi Avropa strukturları ‐ Avropa Şurası və ATƏT‐ə inteqrasiyası, eləcədə onun Aİ‐nin ʺYeni qonşuluqʺ və ʺŞərq tərəfdaşlığıʺ proqramlarında iştirakı ümid verir ki, Azərbaycanın da bu millətlərin ʺelitar evinəʺ daxil olmağı mümkün olacaq. Məhz ümumavropa inteqrasiya prosesinin tədqiqatı və təhlili AB‐yə inteqrasiyada ölkəmizin problem və perspektivlərini ayırd etməyə imkan yaradacaq. AB‐nin özünə gəlincə, əgər inteqrasiya prosesi hər hansı bir maneəsiz və sürətlə inkişaf edərsə, bu qurum real federal hüquqi sistem kimi formalaşacaq. Və nəticədə Avropa Birliyi şübhəsiz ki, bir federal sistem kimi bir çox məqamlarda üzv ölkələrin milli hüquqlarını əvəzləyən bir mütərəqqi sistemə çevriləcək.