Türkiye ve avrupa birliğine üye ülkelerin sağlık sistem performanslarının kümeleme ve veri zarflama analizi ile karşılaştırılması

Performans analizi, sistemlerin, kaynaklarını amaçları doğrultusunda ne derece etkin kullandığını ölçmede kullanılmaktadır. Bu amaçla geliştirilen birçok yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemlerden biri de, doğrusal programlama tabanlı Veri Zarflama Analizidir (VZA). Bu çalışmada, Türkiye ve Avrupa Birliğine üye ülkelerin sağlık sistem performanslarını karşılaştırmak amacı ile VZA kullanılmıştır. Araştırmaya, Avrupa Birliği üyesi olan yirmi yedi ülke ve üyeliğe tam aday olan Türkiye olmak üzere, toplam 28 ülke dahil edilmiştir. Değişkenlerin belirlenmesinde "Adım Adım Değişken Seçimi" (Stepwise Selection of Variables) yöntemi kullanılmıştır. Araştırmamızda, öncelikle tüm ülkeler birarada VZA içinde ele alınmıştır. Ancak gerek sonuçlar, gerek değişkenlerin özellikleri dikkate alınarak, en önemlisi de tüm ülkelerin bir arada ele alınmasının VZA'nın homojen yapı koşulunu ihlal ettiği dikkate alınarak anakütleye "Hiyerarşik Kümeleme Analizi" uygulanmıştır. Bu analiz sonucunda, Türkiye dahil olmak üzere AB üye ülkelerinin dört farklı grupta toplandığı görülmüştür. Çalışmamızda, Türkiye'nin içinde bulunduğu kümeye VZA uygulanarak, bu gruptaki ülkelerin; toplam, teknik ve ölçek etkinlikleri hesaplanarak elde edilen bulgular yorumlanmıştır.

Veri Zarflama Analizi ,

Kümeleme Analizi ,

Sağlık Sistem Performansı ,

Avrupa Birliği ,

Performance analysis indicates that to what extent systems efficiently utilised allocated resources. Although there are several other techniques, Data Envelopment Analysis (DEA), which is a Linear Programming based technique, provides us decision making units' relatively performances measurements. In this article, DEA is used for 28 European Union (EU) countries Health Systems' relatively performance analysis. "Stepwise Selection of Variables" has been used for determine variables. In this research, first DEA is applied to all countries. DEA requires homogeneity. Therefore Hierarchical Cluster Analysis has been applied to data. As a result of the "Hierarchical Cluster Analysis", EU countries (including Turkey) are gathered in four different clusters. DEA Analysis output provides us Turkey's Health System's relative efficiency in the same clustered countries'.

Data Envelopment Analysis, ,

Hierarchical Cluster Analysis Health System Performance, ,

The European Union ,