Tüketimin akılcılaşması, büyülemesi ve yeniden büyülemesinin ikea süper mağazası üzerinden görünümü

Araştırma kapsamında, süper mağazaların da içinde bulunduğu ve yeni tüketim araçları olarak adlandırılan unsurların, tüketiciyi etkileme ve denetleme amacıyla akılcılaştırma, büyüleme ve yeniden büyüleme süreçlerini nasıl gerçekleştirdiği göstergebilimsel bir analizle ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu tüketim nosyonlarından akılcılaştırma ve büyünün bozulması literatürde bir modern dönem unsuruyken, yeniden büyüleme postmodern kültürel kuram dâhilindedir. Araştırma amacı doğrultusunda Türkiye'nin çeşitli yerlerinde bulunan bir süper mağaza olan IKEA yapı marketin İzmir şubesi bütünce olarak belirlenmiştir. Araştırma kapsamında söz konusu bu alışveriş mekânına çeşitli kereler ziyaretler gerçekleştirilmiş ve tüketimi akılcılaştıran ve tüketimi daha verimli kılan etkenleri belirlemek amacıyla mekânın düzenlenmesi, tasarım, zamanı etkin kılmak amacıyla oluşturulan araçlar, dikkat edilecek unsurlar olarak sıralanmış ve bu unsurlar hakkında gözlemler gerçekleştirilmiştir. Araştırma yöntemi olarak postmodernizm bakış açısından sistemli biçimde ele alan en önemli yaklaşımlardan biri olan toplumsal göstergebilim yöntemi seçilmiştir. Araştırma sonucunda, geçmişten günümüze tüketim araçlarının özellikle boyutlarında büyük değişimler yaşandığı, nitelik olarak da önemli dönüşümler gösterdiği görülse de, günümüzde tüketim araçlarının modern dönem ve postmodern dönemin niteliklerinin bir karışımı olduğu ileri sürülmüştür. Çalışmada tüketim nosyonlarının yanında, farklı dönem tüketim araçlarının bir arada bulunduğu, aynı tüketim mekânlarında zamanın ve mekânın birbiri içine geçtiği görülmüştür.

Süper Mağazalar ,

Akılcılaştırma ,

Toplumsal Göstergebilim ,

Within this research, components, including superstores, which are named as new means of consumption, are tried to be stabilized with the aim of influencing and controlling the consumer and tried to be put forward with a semiological analysis about how they achieve rationalization, enchantment and re-enchantment processes. While stabilizing and disenchantment of these consumption notions are the components of modern era, re-enchantment is included to the postmodern era. Izmir branch of IKEA Superstore which is a DIY store is determined as research horizon. A few visiting to this superstore is carried out and is made of some observations about the elements of rationalization, enchantment and re-enchantment in this place to provide effective consumption. Social semiotics is selected as the research method that is accepted as one of the most crucial method to analyze postmodernism. As the result of study, it is put forward that there have been a great change in the means of consumption, up to now and is proposed that today's means of consumption are a mixture of modern and postmodern qualities even though they indicate major conversions. The means of consumption belonging to different eras are combined and, time and place fit together the consumption place.

Rationalization, ,

Superstores, ,

Social Semiotics ,