Teizm, ateizm ve rasyonalite

Tanrı şeklinde kişisel bir varlığın mevcut olduğu inancına yönelik ateolojik itirazlar çok farklı şekillerde ortaya çıkmaktadır. Örneğin, teiz-min bir şekilde tutarsız olduğu, kötülüğün var oluşu ile çeliştiği, delillerin desteklemediği hatta belki de çürüttüğü bir varsayım olduğu, doğruluğu-na modern bilimin kuşku düşürmüş olduğu yönünde ve benzeri şekilde itirazlar vardır. Diğer itiraz sahipleri ise, teizmin tutarsız, yanlış ya da büyük olasılıkla yanlış olduğunu değil (ne de olsa, bu tür bir yargıda bulunabilmek için pek az inandırıcı iddia bulunmaktadır) Tanrı'ya inan-manın, bu inancın doğru olduğu ortaya çıkacak olsa bile, makul olmadığını (unreasonable) ya da akıl dışı (irrational) olduğunu iddia ederler. İşte tam da burada karşımıza, teistik inanca yönelik delilci (evidentialist) itiraz ana mesele olarak çıkmaktadır. İtiraz, tümdengelimli, tümevarımlı ya da ters tümdengelimli (abductive) olsun hiçbir teistik savın başarılı olmadığı; bu nedenle de Tanrı inancının, en iyi söyleyişle, yetersiz kanıta dayandığı şeklindedir. Bu münasebetle, Tanrı olarak nitelendirilen kişisel bir varlığın mevcudiyetine inanç, entelektüel açıdan doğru olmayan, bir şekilde man-tık ve mâkuliyet dışı bir inançtır. Her hangi bir delili olmaksızın, dünya üzerinde çift sayıda ördek bulunduğuna inanan bir kimse akla ve mantığa aykırı olarak inanıyor demektir; aynı durum Tanrı'ya delilsiz inanan kimse i çin de geçerlidir. Bu y aklaşıma g öre, T anrı i nancını kabul eden fakat herhangi bir delili olmayan kimse, entelektüel açıdan konuşacak olursak, aklı başında ( up t o s nuff) d eğildir. A ntony Flew, B rand Blanshard ve Michael Scriven bu itirazı dillendirenler arasındadır. Bu kişilerden daha etkili olansa mevcut muazzam sözlü gelenektir: Teizme yönelik bu itirazın, ülkenin hemen hemen bütün belli başlı üniversitelerinin kampüslerinde bir şayia olarak yayılmış bulunduğu görülebilir. Söz konusu itiraz, ölümünden sonra Tanrı'nın huzuruna çıkartıldığında ve niçin inanmadığı kendisine sorulduğunda Russell['ın vereceği yanıt] tarafından da onaylanmaktadır. Russell soruyu şöyle yanıtlar: "Yeterli delil yok Tanrı[ m]" derdim, "Yeterli delil yok!". Bu yanıtın nasıl anlaşılacağı konusunda emin değilim, ancak bana göre, Russell ve diğerleri sadece teistik inanca yönelik delilci itirazı tasvip etmektedirler.

,

Teizm ,

Ateizm ,

Rasyonalite ,