Makale özeti ve diğer detaylar.
This article is about the graphical description and analysis of the welfare ef-fects of the Coasean1 transactions between the polluters and the pollutees.2 Pro-fessor Coase, in an article entitled The Problem of Social Cost (1960)3 asserted that in the absence of transaction costs, the opposed parties involved in an activity having "harmful effects" on each other may reach within the market an agree-ment that can lead to an efficient allocation regardless of the initial endowment of the property rights. According to this agreement, when the polluter has the prop-erty right (the right to pollute) the pollutee will offer him/her an indemnity to cease or decrease the activity causing the pollution. On the contrary, when the pollutee has the property right (the right not to be polluted) this time the polluter will offer him/her an indemnity to buy the right to pollute. Ronald Coase put the problem as the following: "This paper is concerned with those actions of business firms which have harmful effects on others…The economic analysis of such a sit-uation has usually proceeded in terms of divergence between the private and so-cial product of the factory in which economists have largely followed the treat-ment of Pigou in The Economics of Welfare."4 As we know, Professor Pigou in his book "Economics of Welfare" proposed that the government can correct the dis-torted market allocation caused by externalities by imposing an appropriate tax on the polluter. This is what today is called the Pigouvian5 tax. The Pigouvian tax is imposed on the polluter as the price of polluting with a view to decrease it (ac-tually this approach is taught even today in modern books of public finance.) But Coase asserts that approaching the problem via Pigouvian taxes is of reciprocal nature: because, Pigouvian taxes designed to eliminate the harm on the pollutee inflict harm on the polluter. As a matter of fact a Pigouvian tax decreases produc-tion and consequently part of the producer's surplus (and also the consumer sur-plus of the concerning consumers.) According to Coase instead of Pigouvian taxes the conflicting parties may reach an agreement within the market framework in which the party who does not have the property right may offer an indemnity to the other party having it. George Stigler called Coase's argument as "theorem"6. After Coase a large number of scholars went over the matter. An immense literature was developed on the subject. Some of the articles were against and some for the Coase's assertion. Here in this article none of these are discussed and the va-lidity of the Coasean assumptions and propositions are not questioned at all. The original contributions in this article are the following: 1-The generalization of the cases or models within which the polluters and the pollutees can bargain; 2-The microeconomic equilibrium of the concerning parties after the transaction; 3- The welfare change of each side after the transaction. This article takes the Coase's assertion as valid and uses the tools of the public sector economics and especially of cost-benefit analysis in the description of different possible transaction cases and equilibrium analyses.
Bu makale kirletenlerle kirlenenler arasındaki Coasevarî1 işlemlerin refah etkilerinin grafiksel betimlenmesi ve analizi hakkındadır.2 Profesör Coase, Sosyal Maliyet (1960) başlıklı bir makalesinde, işlem maliyetlerinin olmadığı bir durum-da ve kişilerin birbirine yönelik "zararlı etkilerinin" bulunduğu bir faaliyette, hasım olan tarafların ilk mülkiyet haklarının dağılımına bakılmaksızın piyasa çerçevesinde etkin kaynak dağılımı sağlayan bir anlaşmaya varabileceklerini ileri sürmüştür. Bu anlaşmaya göre mülkiyet hakkı (kirletme hakkı) kirleten kişiye ait olduğu zaman kirlenen kişi kirletene, kirlenmeye sebep olan faaliyetin durdurulması veya azaltılması için bir tazminat ödeyecektir. Aksine, kirlenen kişi mülkiyet hakkına sahip ise bu kez kirleten kişi diğerine kirletme hakkını satın al-mak üzere bir tazminat vermeyi önerecektir. Ronald Coase problemi şu şekilde ifade etmektedir: "Bu makale başkalarına yönelik zararlı etkileri olan işletmelerin faaliyetleri ile ilgilidir. Böyle bir durumun ekonomik analizi genellikle iktisatçıların geniş ölçüde Pigou'nun Refah Ekonomisindeki yaklaşımını takip et-tikleri, fabrikanın özel ve sosyal ürünü arasındaki ayrışıma ilişkin olarak yapılagelmiştir."3 Bildiğimiz gibi Profesör Pigou "Refah Ekonomisi" adlı kitabında devletin, dışsallıkların mevcudiyeti ile bozulmuş olan piyasa kaynak dağılımını, kirletene uygun bir vergi salmak sureti ile düzeltebileceği önerisinde bulunmuştur. Bu bugün Pigouvarî vergi olarak anılan vergidir. Pigouvarî vergi kirliliği gidermek için kirletene kirletmenin bedeli olarak salınır (aslında bu yaklaşım günümüzde dahi modern kamu maliyesi kitaplarında öğretilmektedir). Ancak Coase probleme Pigouvarî vergilerle yaklaşımda mütekabiliyet bulunduğunu ileri sürmüştür: çünkü, kirlenene yönelik zararlarının giderilmesini sağlamak için tasarlanan Pigouvarî vergiler kirletene de zarar vermektedir. Gerçekte Pigouvarî bir vergi üretimi ve buna bağlı olarak üretici fazlasının bir kısmını (ve ilgili tüketicilerin tüketici fazlasını da) azaltır. Coase'a göre Pigouvarî vergilerin uygulanması yerine, hasım taraflar piyasa çerçevesi içinde mülkiyet hakkına sahip olmayan tarafın diğerine tazminat verdiği bir anlaşmaya varabilir-ler. George Stigler Coase'ın iddiasına "Coase Teoremi" adını vermiştir6. Coase'dan sonra çok sayıda bilim adamı bu konu üzerine gitmişlerdir. Bu konuda büyük bir literatür oluşmuştur. Bu konuda yazılan makalelerden bazıları Coase'un iddiasının aleyhine diğer bazıları lehine tavır almışlardır. Bu makalede söz konusu makalelerin hiçbiri tartışılmamakta ve Coasevarî varsayımlar ve öne-riler sorgulanmamaktadır. Bu makaledeki original katkılar şunlardır: 1- Kirleten-lerin ve kirlenenlerin pazarlık yapacakları vakaların ve modellerin genelleştirilmesi; 2- Anlaşmadan sonra ilgili tarafların mikroekonomik dengeleri; 3-İşlemden sonra her bir tarafın refahındaki değişme. Bu makale Coase'un iddiasını geçerli olarak kabul etmekte ve farklı işlem vakalarının betimlenmesinde ve denge analizlerinde kamu kesimi ekonomisi ve özellikle maliyet-fayda analizi araçlarını kullanmaktadır.