çok kriterli karar verme ile avrupa birliği ve aday ülkelerin yaşam kalitesinin analizi

AB ülkeleri için en iyi yaşama ve çalışma koşullarının sağlanmasına yardımcı olmak amacıyla tavsiyelerde bulunan Avrupa Yaşama ve Çalışma Koşullarını İyileştirme Vakfı 2003, 2005 ve 2007 yıllarında, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu toplam 31 ülke için "Avrupa Yaşam Kalitesi Anketi (EQLS)" uygulamıştır. Anket sağlık, istihdam, gelir yoksunluğu, eğitim, aile, sosyal katılım, barınma, çevre, ulaşım, güvenlik, boş zaman, yaşam tatmini gibi bir dizi temel göstergeleri göz önünde bulundurmaktadır. Yaşam kalitesi göstergeleri kullanılarak yapılan çalışmalar birey, grup ya da toplumların demografik, sosyal ve ekonomik profilini belirleme, mevcut yaşam kalitesi düzeyini geliştirmek için hedefler saptama ve yaşam kalitesi konusunda mevcut konumlarını ulusal veya uluslararası düzeyde başka birimlerle kıyaslama imkânını vermektedir. Yapılan çalışmalarda sıklıkla istatistiksel analizlerin kullanıldığı ve ülkelerin yaşam kalitelerinin birer gösterge ışığında ele alındığı görülmektedir. Bu çalışmada çok kriterli karar verme (ÇKKV) analizinden faydalanarak göz önüne alınan göstergelerin bütüncül bir bakış açısına göre aynı anda değerlendirilmesine dikkat çekilmiştir. Çalışmada, Avrupa Birliği (AB) ve Aday ülkelerin yaşam kalitesi bir ÇKKV yöntemi olan VIKOR Yöntemine göre analiz edilmektedir. VIKOR yöntemi ile 2003, 2005 ve 2007 yılları için üç ayrı analiz yapılarak AB ülkeleri ile Avrupa Ortak alan (EEA) ülkesi olan Norveç ve AB aday ülkeleri olan Hırvatistan, Makedonya ve Türkiye yaşam kalitesi göstergeleri açısından değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlardan faydalanarak 2003, 2005 ve 2007 yılları için yaşam kalitesine ilişkin değerlendirmeler yapılmıştır.

Çok Kriterli Karar Verme ,

VIKOR Yöntemi ,

Avrupa Birliği ,

Yaşam Kalitesi ,

Multi-Criteria Decision Making ,

VIKOR Method ,

European Union ,

European Foundation that gives advices in order to help to provide the best living and working conditions for European Countries, applied European Quality of Life Survey (EQLS) for 31 countries, including Turkey, in 2003, 2005 and 2007 years. The European Quality of Life Survey (EQLS) takes some kind of basic indicators like health, employment, income deprivation, education, family, social participation, housing, environment, transportation, safety, leisure time and life satisfaction into consideration. Studies that are made by using the life quality indicators enable identifying the demographic, social and economical profiles of individuals, groups or societies, determining targets to improve the existing level of life quality and comparing the current positions of their life qualities with other national or international levels. In the studies conducted, it is seen that mostly statistical analysis were used and the life qualities of the countries were handled within the light of various indicators. In this study, multi-criteria decision making is used for evaluating the indicators with a holistic point of view, concurrently. The life quality of European Union Countries and European Union Candidate Countries is analysed with VIKOR, which is one of the multi criteria decision making methods. By three different analysis with VIKOR for the years 2003,2005 and 2007, European Union Countries, Norway and European Union Candidate Countries which are Crotia, Macedonia and Turkey are evaluated according to their life quality indicators. Benefitting from the study results, life qualities of the countries for the years 2003, 2005 and 2007 are evaluated.

Quality of Life ,