Iş etiğinde sarbanes-oxley (sox) yasası'nın etkisi ve toplam kalite yönetimi uygulamalarında yansımaları

Amerika Birleşik Devletlerinde, çeşitli şirket skandallarına tepki olarak 2002 yılında çıkartılan Sarbanes-Oxley Yasası (SOX), bugüne kadar şirket yönetim şekillerinin değişmesinde oldukça etkili olmuştur. Çok uluslu şirketlerin dünya ölçeğinde faaliyet göstermeleri sebebi ile -Amerika Birleşik Devletleri kökenli bir yasa olsa da- Türkiye dâhil birçok ülkedeki kurum ve kuruluşlar da yasanın uzantılarından etkilenmiştir. SOX Yasası'nın etkileri benzer şekilde Toplam Kalite Yönetimi (TKY) uygulamalarında da görülmüştür. Dünyada sıkça uygulanan çeşitli kalite mükemmeliyet modelleri (Amerika kökenli Malcolm Balridge ödülü bunlardan biridir) iş etiğine artık ayrı bir önem vermektedir. Bu çalışmanın amacı TKY açısından iş etiğinin ve SOX Yasası'nın önemini vurgulamak, kalite yönetimi ve standardizasyon çalışmalarının yönetimde iş etiğine nasıl destek olduğunu göstermektir. Bu çalışma SOX uygulamasının kısa tarihçesinden ve kapsamından bahsedecek ayrıca Balridge Ödülü ve ISO standartları gibi Toplam Kalite Yönetimi uygulamalarıyla SOX Yasası ve iş etiğinin ilişkisini irdeleyecektir.

Sarbanes-Oxley ,

İş Etiği ,

Toplam Kalite Yönetimi ,

The Sarbanes-Oxley act (SOX for short), which was passed by the Congress of the United States of America in 2002 in response to various corporate scandals, has had a profound effect on management practice to this date. Although this particular law originated from the US due to the fact that many multi-national companies operate throughout the globe American fi rms in different countries, including Turkey, have been touched by the extensions of the law. The effects of the SOX law have also been seen in the fi eld of Total Quality Management (TQM for short). Business excellence models that are applied successfully around the world (US based Malcolm Balridge award is one of these) now give special emphasis on business ethics. The purpose of this study is to highlight the importance of business ethics and SOX law for Total Quality Management and demonstrate how TQM and standardization efforts in general have a positive infl uence on business ethics. This paper will briefl y mention the extent of the SOX law and its history, and examine the relationship between the TQM applications (such as Balridge Award and ISO standards) and the SOX law and business ethics.

Sarbanes-Oxley ,

Business Ethics ,

Total Quality Management ,