About the words of euphemism in divanü lûgati’t-türk

There have been lots of written works for depicting Turkish language, history and culture. Divanü Lûgati’t - Türk which was written at 1073/1074 is one of the most important work of Turkish language, literature and culture. The translation of Divanü Lûgati’t - Türk, which is one of the works of Karahanlı Turkish period, was published by Besim Atalay in 1939 years. The Divanü Lûgati’t - Tü rk which is the first source about the Turkish world’s literature, language, cultural, social situation in the 11th century gives us very important and original know - ledges for Turcology researching. Semantics is an are of science that studies the meanings of a language using the diachronic and synchronic methods. It is well known that there are few studies on semantics in Turkish. So, there are many semantic issues which must be examined synchronicly and diachronicly in Turkish. Semantic change, may be des cribed as one word becoming to have a expression of a different concept in time, or its making its meaning range narrower or wider. Euphemism means that an inoffensive expression or a word is used in place of blunt, harsh, indecent one that is considered t o be upsetting or embarrassing. This situations is very widespread in hunting and animal names, death and names of illness, sexuality and physiological process and names of some shameful things. In this article, the words of euphemism in vocabulary of Diva nü Lûgati’t - Türk will be determined and examined. Some of these words is defined as ‘hapax legomenon’ in vocabulary of Divanü Lûgati’t - Türk.

Divanü Lûgati’t - Türk ,

vocabulary ,

taboo ,

words of euphemism ,

semantic ,

Divanü Lûgati’t - Türk ,

söz varlığı ,

Türk dili, tarihi ve kültürü nü anlatmak bakımından birçok eser yazılmıştır. 1073/1074 yıllarında yazılmış olan Divanü Lûgati’t - Türk, Türk dilinin, edebiyatının ve kültürünün en önemli eserlerinden biridir. Karahanlı Türkçesi eserlerinden olan Divanü Lûgati’t - Türk’ün tercüme yayını 19 39 yılında Besim Atalay tarafından yapılmıştır. XI. asır Türk dünyasının dil, edebiyat, kültür ve sosyal durumuyla ilgili zengin ve özgün ilk bilgileri veren Divanü Lûgati’t - Türk, Türkoloji araştırmalarında her zaman temel kaynak olmuş ve araştırmacılar ta rafından çok yönlü olarak ele alınmıştır. Anlam bilim, dili art zamanlı ve eş zamanlı yöntemleri kullanarak anlam yönünden inceleyen bilim dalıdır. Türkçede anlam bilimi çalışmaların azlığı bilinmektedir. Anlam bilimi ile ilgili hem eş zamanlı hem de art z amanlı biçimde incelenmesi gereken birçok sorun bulunmaktadır. Anlam değişmesi, bir kelimenin zamanla farklı bir kavramı anlatır duruma gelmesi ya da önceki anlam alanını daraltması veya genişletmesi olarak tanımlanabilir. Örtmece, söylenmesinden rahatsız lık duyulan veya utanılan bir durumu uygunsuz, kaba, yakışıksız kelimelerle ifade etmek yerine, daha uygun kelimelerle ifade etmektir. Bu örtmeceler hayvan adları, ölüm ve ölüm ile ilgili durum ve nesneler, hastalık adları, cinsellik ve çeşitli fizyolojik süreçleri içeren ayıp sayılan kavramlar ve insan ilişkilerinde kişilerin birbirlerini nitelemeleri ve hitaplarında yoğunlaşmaktadır. Bu makalede Divanü Lûgati’t - Türk’ün söz varlığında yer alan örtmece sözcükler tespit edilecek ve incelenecektir. Bu sözcükl erden bazıları Divanü Lûgati’t - Türk’ün söz varlığında ‘hapax legomenon’ olarak tanımlanan sözcüklerdir.

tabu ,

örtmece sözler ,

anlam bilimi ,