Toward an explanation of job involvement with the theory of organizational socialization and identity-based trust: an empirical research

This study aims to examine the relationship between organizational socialization and job involvement with the mediating role of identity-based trust of bank employees working in private banks organizations in Istanbul-Turkey. It is aimed to understand how the employees' job involvement was explained by organizational socialization and identity-based trust perception. This study follows the theory of organizational socialization and positive psychology approach in order to examine the proposed links consisting a number of positive and significant relationships between the research concepts. The findings revealed that organizational socialization had positive significant correlations with job involvement and with identity-based trust. As further, the research results have provided evidence that identity-based trust significantly mediated the relationship between organizational socialization and job involvement.

Job Involvement ,

Organizational Socialization ,

Identity-Based Trust ,

Bu çalışma, örgütsel sosyalleşme ve işe adanmışlık arasındaki ilişkiyi özdeşleşmeye dayalı güven algısının ara değişken rolü ile birlikte incelemeye çalışmaktadır. Bu çerçevede çalışmanın amacı, bir pozitif psikoloji kavramı olarak işe adanmışlık algısının çalışanların örgütsel sosyalleşme süreçleri ile ilgili gelişimleri ve algılamaları ve örgütleriyle özdeşleşmelerine dayalı güven algıları ile nasıl ve ne yönde açıklanabildiğini ortaya koymaktır. Bu araştırma ile birlikte aynı zamanda, özdeşleşmeye dayalı güven algısının örgütsel sosyalleşmenin işe adanmışlığı açıklayıcı gücünü pekiştirme ya da azaltma rolün olup olmaması durumu değerlendirilmeye çalışılmaktadır. Bu araştırmada ele alınan kavramlar arasındaki pozitif ve anlamlı ilişkilerin incelenmesi örgütsel sosyalleşme teorisine ve pozitif psikoloji yaklaşımına dayanmaktadır. Bu çalışma İstanbul'daki özel bankalarda görev yapan çalışanlar üzerindeki bir araştırmayla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada toplam 500 kişiye anket dağıtılmış ve 250 kişiden geçerli geri dönüş olabilmiştir. Böylece araştırmada geri dönüş oranı %50 olup, analize tabi tutulmuş olan anket sayısı 250 olmuştur. Araştırmada yer alan katılımcılar bankaların çeşitli servis ve departmanlarında görev yapmakta olan ve tesadüfi olarak belirlenen örneklem grubunu teşkil etmektedir. Örneklem içerisinde yer alan katılımcıların %59.6'sı banka servis personeli, %40.4'ü ise idari-yönetim düzeyinde personeldir. Katılımcıların büyük çoğunluğunun (%50.7) 23-30 yaş grubunda yer almakta olduğu ve 31-44 yaş aralığında (%49.3) yer aldığı görülmüştür. Araştırma verilerinin toplanmasında yüz yüze anket yöntemi kullanılmıştır. Araştırma kapsamında uygulanan anket formu, dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, katılımcı ile ilgili kişisel verileri (cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi, medeni hal, görev süresi) toplamayı amaçlayan toplam demografik sorular sorulmuştur. İkinci bölüm, katılımcıların işe adanmışlık düzeylerini, üçüncü bölüm örgütle sosyalleşme algılarını ve dördüncü bölüm özdeşleşmeye dayalı güven algısını belirlemek üzere yöneltilen sorulardan oluşmuştur. Anketteki ölçeklerin her bir soru maddesine ilişkin cevapları "Kesinlikle Katılıyorum" (5) ifadesinden "Kesinlikle Katılmıyorum" (1) ifadesine kadar uzanan 5'li Likert ölçeği şeklindedir. Araştırmada kullanılan ölçüm araçları şöyledir: "Özdeşleşmeye Dayalı Güven Algısı", Robinson (1996) tarafından geliştirilmiş olan 7 madeli ölçek ile ölçülmüştür. "Örgütsel Sosyalleşme" algısı Katz'a (1988) ait 16 soruluk ölçek ile ölçülmüştür. "İşe Adanmışlık" ise Paullay, Alliger, ve Stone-Romero (1994) tarafından geliştirilmiş olan 27 maddelik ölçek ile değerlendirilmiştir. Bu çalışmada ölçeklere ait içsel güvenilirlik değerlei şöyledir: "Özdeşleşmeye Dayalı Güven Algısı" için 0.88; "Örgütsel Sosyalleşme" algısı için 0.92; ve "İşe Adanmışlık" algısı için 0.92 güvenilirlik değerleri tespit edilebilmiştir. Bu çalışmada, çalışanların işe adanmışlık düzeyinin örgütsel sosyalleşme ve özdeşleşmeye dayalı güven algısı ile nasıl açıklanabileceği anlaşılmaya çalışılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular örgütsel sosyalleşmenin işe adanmışlık ve özdeşleşmeye dayalı güven algısı ile pozitif ve anlamlı olarak ilişkisinin olduğunu göstermiştir. Bununla birlikte, araştırma sonuçlarına göre, özdeşleşmeye dayalı güven algısının örgütsel sosyalleşme ve işe adanmışlık arasındaki ilişkiyi ara değişken olarak etkileyen bir role sahip olduğu saptanmıştır .

İşe Adanmışlık, ,

Örgütsel Sosyalleşme, ,

Özdeşleşmeye Dayalı Güven ,