Developing scale for attitude towards sport history lesson

The objective of this present study is to develop a scale to determine  the attitudes  towards sport history lesson of the students attenting at the School of Physical Education and Sports. The form which is consist of 47 items was carried out total of 253 students who attented  at Physical Education and Sports Departments of  Karadeniz Technical University, Kırıkkale University, Fırat University, Karamanoğlu Mehmet Bey University, Sakarya University, Çanakkale 18 Mart University and Mehmet Akif Ersoy University, and 177 of these questionnaire were assessed. At explanatory  and confirmatory  factor analysis  which  was made  in order to test validity of the scale was conducted scale’s three dimension and number of items also was determined as 20. The first of three factors  which consisted of scale was described as emotion towards lesson, the second was acquisitions towards lesson and the other was activity dimension.  Cronbach Alfa of scale was reported as 0.91.  Item values  were determined between 0,518 and 0,780. Acording to   result of analysis was conducted to determine sample’s acceptability attent to comprehansive of study, KMO value was determined  as 0,87. Besides, RMSEA value was  also found as 0.068. The fact that value’s was found under 0.55 shows that scale is enough in terms of its structure. As a result, at studying reliability and validity of attitute scale conducting  to determine the attitudes towards sport history lesson  of the students attenting at the School of Physical Education and Sports  was accepted as the scale is utilizable.

Scale Development ,

Attitude ,

Sport History Lesson ,

Spor tarihi, ders olarak üniversitelerin Beden eğitimi ve spor yüksekokullarının bazı bölümlerin de seçmeli veya zorunlu olarak okutulmaktadır. Sporun temelini oluşturan bu ders; sportif faaliyetlerin özümsenmesi ve ulusal ve uluslararası müsabakalarda çok büyük başarılara imza atarak isimlerini tarihe altın harflerle yazdıran değerli spor kahramanlarımızın gelecek nesillere tanıtılması ve gelecek nesillere esin kaynağı olması açısından spor tarihinin önemi azımsanmamalıdır.  Atatürk, “Türk çocuğu ecdadını tanıdıkça daha büyük işler yapmak için kendinde kuvvet bulacaktır.” demiştir. Bu sözden hareketle denilebilir ki, öğrencilere verilecek en büyük eğitim onların geçmişlerini, ecdatlarını tanımaları ve bunun heyecanını duymalarıdır (Arslan, 2005: 273). Spor Tarihi dersi alan öğrencilerin bu derse yönelik tutumlarının olumlu olması, onların derste daha başarılı olmalarına ve dersten elde edilen kazanımlar sayesinde ufuklarını genişletmeye ve sporun hangi evrelerden geçip, bulunduğu konuma geldiğini kavramak ve özümsemek açısından önem arz etmektedir.  Bunun için tutumları etkileyen etkenlerin belirlenmesi ve dersin içeriğinin bu etkenler dikkate alarak düzenlenmesi öğrencilerin derse yönelik olumlu tutum geliştirmeleri açısından önemlidir. Bu çalışmanın amacı; Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu’nda öğrenim gören öğrencilerin “Spor Tarihi Dersi”ne yönelik tutumlarını tespit etmeye dönük ölçme aracı geliştirmektir. Çalışmaya Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulları ve Beden Eğitimi ve Spor Bölümleri’nde öğrenim gören 253 öğrenci katılmıştır. Çalışma grubunun %30.064 ünü kızlar, %69.936 sını de erkekler oluşturmuştur.  Ölçme aracının geliştirilmesi süresinde, konuyla ilgili literatür taraması yapılmış ve çalışma alanındaki Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okullarından tesadüfi olarak seçilen bazı öğrencilerle karşılıklı görüşülüp, elde edilen veriler içerik analizine tabi tutularak konuyla ilgili olarak 53 maddelik bir ölçek formu oluşturulmuştur. Elde edilen bu maddeler Spor Tarihi ve Ölçme ve Değerlendirme alanında uzman kişilerin görüşlerine ve değerlendirilmelerine sunulmuştur. Ölçekteki maddelerin anlam bakımından açık ve anlaşılır olup olmadığını test etmek ve dil bilgisi kuralları bakımından ise doğru olup olmadığını tespit etmek için  Türkçe alanında uzman öğretim elemanlarının görüşleri alınarak, bu görüşler çerçevesinde konuyla ilgisiz olduğu düşünülen ve anlaşılır olmayan 7 madde ölçekten çıkartılarak uygulama öncesi 47 maddeden oluşan bir ölçek elde edilmiştir. Çalışmanın özelliğini oluşturan ve literatürde üç alt boyuttan oluştuğu kabul edilen tutum, bu çalışmada 13 tanesi bilişsel, 23 tanesi duyuşsal ve 11 tanesi de davranışsal boyutta ele alınmıştır.  Spor tarihi dersinin verildiği üniversitelerden rastgele olarak örneklem seçilmiştir. Bu üniversiteler; Karadeniz Teknik Üniversitesi, Kırıkkale Üniversitesi, Fırat Üniversitesi, Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi, Sakarya Üniversitesi, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi ve Mehmet Akif Ersoy Üniversite’si olup, Beden Eğitimi ve Spor Bölümlerinde okuyan toplam 253 öğrenci üzerinde bu ölçek uygulanmıştır. Bu anketlerden eksik olan ve düzgün doldurulmayan 76 tanesi değerlendirme dışı tutulmuş ve geriye kalan 177 tanesi değerlendirilmeye tabi tutulmuştur.  Öğrencilerden elde edilen veriler SPSS paket programıyla gerçekleştirilirken; doğrulayıcı faktör analizi çalışmaları ise Lisrel 8.80 paket programı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında kullanılan tüm istatistiksel işlemlerde anlamlılık düzeyi 0.05 olarak kabul edilmiş ve elde edilen tüm sonuçlar çift yönlü olarak sınanmıştır. Araştırma sonucunda ölçeğin geçerliliğini test etmek amacıyla yapılan açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Faktör analizi sırasında birden fazla faktöre yük veren maddeler ölçekten çıkartılmış ve aradaki farkın anlamlı olmasına dikkat edilmiştir. Tutum ölçeğinde bulunan 47 maddeye yönelik ilk faktör analizi sonucunda ölçeğin 7 alt faktörlü olduğu tespit edilmiştir.  Faktör sayısını belirleyen ( Scree pilot) grafikten faktör sayısının üç olduğu tespit edilmiştir. Yapılan döndürülmüş temel bileşenler analizi sonucunda ölçeğin üç faktöre indirgenmiş ve madde sayısı da 47’den 20’e düşmüştür. Özdeğeri 1’in üzerinde olan faktörler değerlendirilmeye alınmıştır. Tutum ölçeğinden elde edilen puanlarla alt faktörlere ait puanlar arasındaki korelasyonlar 0.44 ile 0.86 arasında değişmektedir ve bu korelasyon katsayıları 0,01 düzeyinde manidar bulunmuştur. Korelasyonların yüksek ve anlamlı olması bu üç alt faktörün spor tarihi dersine yönelik tutumun bileşeni olduğunu göstermektedir. Madde yük değerleri ise 0,518-0,780 arasında dağılım göstermiştir. Bu maddelerin 12 tanesi olumlu ve 8 tanesi olumsuz olup, ölçeği oluşturan üç faktörden birincisi, “Derse yönelik duygu”, ikincisi “Derse Yönelik Kazanım”, üçüncüsü ise “Faaliyet Boyutu” olarak tanımlanmıştır. Birinci alt faktör 13, ikinci alt faktör 4 ve üçüncü alt faktör ise 3 maddeden oluşmuştur. 13 maddeden oluşan birinci alt boyutun faktör yük değerleri 0.46 ile 0. 82 arasında değişmekte olup toplam varyansın %38.8 ini açıklamaktadır.  4 maddeden oluşan ikinci boyutun faktör yükleri 0.59 ile 0.74 arasında değişmekte olup toplam varyansın %9.78 ini açıklamaktadır. 3 maddeden oluşan ölçeğin son boyutunun faktör yük değerleri 0.51 ile 0.79 arasında olup, toplam varyansın %54.6 sını açıklamaktadır.  Ölçeğin güvenirliğini ve homojenliğini test etmek için Cronbach Alfa güvenirlik katsayısına bakılmış ve bu değer 0.91 olarak bulunmuştur. Hesaplanan güvenirlik katsayısının 0.70 ve daha yüksek olması test puanlarının güvenirliği için genel olarak yeterli görülmektedir (Büyüköztürk, 2004; Carter, 1997).  Çalışma kapsamına alınan örneklem yeterliliğini belirlemek amacıyla KMO (Kaiser-Mayer Olkin Measure of Sampling Adeguance) testi yapılmıştır. KMO değeri 1’e yaklaştıkça verilerin analize uygun olduğu, 1 olmasında ise mükemmel bir uyum olduğu anlamına gelir (Kan, 2005).  Yapılan analiz sonucunda KMO değeri 0.87 olarak bulunmuştur.  RMSEA değeri ise 0.068 olarak bulunmuştur. Bu değerin 0.55 altında olması ölçeğin yapı olarak iyi olduğunu gösterir. Sonuç olarak; Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu’nda öğrenim gören öğrencilerin spor tarihi dersine yönelik tutumlarını ölçmek amacıyla yapılan tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması sonucunda kullanılabilir bir ölçüm aracı olduğu tespit edilmiştir.

Ölçek Geliştirme ,

Tutum ,

Spor Tarihi Dersi ,