şehrezûrî el-işrâkî’nin çalışmalarının tipolojisi üzerine bazı notlar

Şemseddin Muhammed b. Mahmud eş-Şehrezûrî1 el-İşrâkî'nin (ö. 686/1288)2 yaşamı hakkında geriye oldukça az materyal kalmıştır. Bundan dolayı felsefî ve ruhsal gelişimini ve sonuç olarak felsefî çalışmalarının tipolojisini tespit etmek oldukça zordur. Ne o ne de ondan sonra gelen filozoflar veya tarihçiler, içeri-sinde farklı risalelerinin oluşturulduğu düzenden bahsetmemişlerdir.3 Corbin, Şehrezûrî'nin çalışmalarının başından sonuna yayılmış bir takım Bâtıni imalara dayanarak, Hikmetü'l-İşrâk ile onun birden değiştiği ve Şerhu Hikmetü'l-İşrâk ve Kitâbu't-Tenkihât fi Şerhi't-Telvihât'ının– ki onda kutsal öğreticisi, Sühreverdî el-İşrâkî'nin, meşhur iki çalışması üzerine yaptığı geniş yorumlamaları vardır- elbette ruhsal yöneliminin bu değişimini takiben olduğu kanaatindeydi.4 H. Ziai'ye göre, onun en meşhur çalışmalarından biri, eş-Şeceretü'l-İlahiyye fi Ulûmi'l-Hakâiki'-l-Rabbâniye -hemen hemen zamanında bilinen bütün felsefî doktrinleri ve sorunları tartıştığı geniş bir felsefe ansiklopedisi- içinde açıkla-nan konular bu kadar bilgisel derinlik ve olgunluk gösterdiği için yaşamının sonuna doğru oluşturulmuş olabilir.

,

Şehrezûrî El-İşrâkî ,

Tipoloji ,

Felsefî Çalışmaları ,