Hadisin tespit ve tenkidinde “ma’rûf/meşhur sünnet in metodolojik değeri ve işlevi

İslam düşüncesinde "Sünnet", Kur'an'la birlikte hadislerin Hz. Peygamber'e aidiyetinin tespiti ve tenkidinde temel bir kriterdir. Ancak, tarihi süreçte bu ilkenin kullanım alanını ve işlevselliğini belir-leyen temel unsur, "sünnet"in tespiti ve muhtevası konusundaki yaklaşım farklılıkları olmuştur. İşte bu çalışma, özellikle hicri ilk iki asırda hâkim olan "ma'rûf/meşhur sünnet"in hadis tespit ve tenkit sistemindeki yerini, tarihî arka planını ve işlevini ortaya koymak adına atılmış bir adımdır. Aktif kullanımı önünde özellikle sünnetin algılanmasındaki farklılıklardan kaynaklanan birtakım sınırlılıklar mevcut olsa da "ma'rûf/meşhur sünnet", hadis tespit ve tenkidinin metodolojik yapısından hareket-le ortaya konulmuş, değeri iç tutarlılığında, uygulanabilirliği ve işlevselliğinde olan önemli ve önce-likli bir kriterdir.

Hadis ,

Sünnet ,

Ma’rûf ,

Meşhur ,

Tespit ,

Sunnah, along with Quran, has become an essential criteria in the Islamic thought in determination and critique of hadith in terms of their relatedness to the Prophet. However, different approaches toward the determination and the content of the Sunnet as the essential factor in terms of the articulation and functionality of this criteria have been appeared in the long historical proccess. Thus, this paper, especially, is a step for articulating the place of "ma'rouf/mashour sunnah", which was a dominant concept in the first two centuries of the Hijri calendar, in determination and cri-tique method of hadith and also, its historical background and function. Even though there are some limitations of active usage of "ma'rouf/mashour sunnah" originated from different understan-dings of sunnah, it is an important and primary criteria developed from methodological structure of the determination and the critique of hadith, and also it is a criterion which keeps its value in its consistency, applicability and functionality.

Hadith, ,

Sunnah, ,

Ma’rouf, ,

Mashour, ,

Determination, ,

Critique ,