Günümüz iran ında felsefî hayata genel bir bakış

İran toprakları hem İslam öncesi hem de İslamî çağlarda felsefe için gelişip serpileceği verimli bir ortam olagelmiştir. Bugün için de felsefe İran fikir ve kültür hayatının vazgeçilmez bir unsuru olmaya devam etmektedir. Batılı felsefe tarihçileri İslam dünyasında felsefî hayatı İbn Rüşd ile sonlandırmakla birlikte gerçekte felsefe İran topraklarında hayatiyetini hep muhafaza etmiştir. İran'daki son otuz yıl içindeki siyasî ve sosyal gelişmeler ülkede felsefeye ilgiyi artırmış ve felsefî yayınlara ivme kazandırmıştır. Bunda Allâme Tabâtâbâî, Murtazâ Mutahharî ve İmâm Humeyni gibi İran İslam Devrimi'nin (1979) siyasî ve fikrî liderlerinin felsefeye olan derin ilgisi büyük bir rol oynamıştır. Bu makalede İran'da son otuz yıl içinde felsefenin ve özelde İslâm Felsefesi'nin durumu ve konumu tasvir edilecektir. İlk olarak üniversitelerdeki ve "hovezât-ı ilmiye" olarak bilinen medreselerdeki felsefe araştırmaları ve öğretiminden söz edilecek, sonra önde gelen felsefe araştırmacıları tanıtılacaktır. Ardından felsefe enstitüleri ve felsefî yayınlardan bahsedilecektir. Son olarak felsefe karşıtı akımlardan söz edilecektir.

İran ,

İslam Felsefesi ,

Molla Sadrâ ,

İmâm Humeynî ,

Allâme Tabâtabâî ,

Murtazâ Mutahharî ,

Iran has been a fertile soil for philosophy to thrive and flourish in the pre-Islamic and Islamic ages. Philosophy is an essential part of the intellectual and cultural life in Iran in the present time, too. The Western historians of philosophy tend to view Ibn Rushd as the end of the story of philosophy in the Muslim world. However, philosophy has ever had a safe haven in the soil of Iran. The political and social developments that took place in the last thirty years boosted the popular interest in philosophy and increased the philosophical publications. The fact that the political and intellectual leaders of the Islamic Revolution (1979) like Imām Khomeinī, 'Allāmah Tabātabāī and Mortazā Motahharī had a deep interest in philosophy played a decisive role in this process. This article is intended to describe the position of philosophy in Iran in the past thirty years with a special emphasis on the classic Islamic Philosophy. First, we will speak of the studies in philosophy and the teaching of philosophy at universities and madrasas known as "howazāt-e ilmiyyah". Then, we will introduce some leading Iranian researchers of philosophy. Afterwards, we will talk about the institutes and research centers of philosophy as well as their philosophical publications. Lastly, we will touch on the anti-philosophical trends and discourses.

Iran, ,

Islamic Philosophy, ,

Mulla Sadrā, ,

Imām Khomeinī, ,

‘Allāmah Tabātabāī, ,

Mortazā Motahharī ,