Emevî iktidarının işleyişinde biat kavramına yüklenen anlam ve biatın fonksiyonu

İslâm siyaset geleneğinde önemli bir yeri olan biat kavramı, sosyo-politik anlamda meşrû siya-sal katılım neticesinde seçilene bağlı kalmaya söz vermeyi ifade eder. Bu makalede, Emevî siyasal iktidarı için biat uygulamasının gündeme geliş nedeni, anlamı, alınış şekli ve fonksiyonu üzerinde durulmaktadır. Konu bağlamında genel olarak şu tespitler yapılmaktadır: Kuruluş şekli, yapısı ve işleyişi sebebiyle eleştirilere mâruz kalan Emevî iktidarına "dinî ve siyasî meşrûiyet" kazandırmada, biat bir araç olarak görülmüştür. Söz konusu dönemde biata, "atanan halîfeyi kabullenme ve ona mutlak itaat üzerine söz verme" anlamı yüklenmiştir. Biatın alınış şekli ise ona yüklenen anlam ve foksiyonun bir uzantısı olmuştur. Buna göre, kamuoyunun hür iradesinin belirleyiciliği gibi biatın temel şartları oluşmadan alınan biat, özden uzak ve şeklî birtakım resmî merasimlerle dondurulmuştur.

Emevîler ,

Biat ,

İktidar ,

Din ,

Obeisance concept which has an important place in Islamic political tradition means to promise to be loyal to the selected as a result of legal political participation in the socio-political meaning. In this article, the reason for obeisance practice to come into question, its meaning, the way it is taken and its function for Umayyad political power is examined. In this context, the following are identified: Obeisance is seen as a tool to give "religious and political legitimation" to Umayyad power that was being criticized for the way of its establishment, structure and operation. In this period, "admittance of appointed caliph and promising over absolute obedience to him" meaning is given to obeisance concept. The way obeisance is taken is an extension of the meaning and function given. According to this, an obeisance taken before all the fundamental conditions for obeisance like determinative feature of public freewill made obeisance limited to formal official ceremonies which are far away from its essence.

Umayyad, ,

Obeisance, ,

Power, ,

Religion ,