1852–53 karadağ askerî harekâtı ve sonuçları

Balkanlarda milliyetçiliğin yükselmesi ile birlikte her millet bağımsızlık telasına düstü. Bu milletlerden birisi olan Karadağ’ın durumu diğerlerinden tamamen farklıdır. Onlar, 1697’de I. Danilo Nyegus’un Karadağ idaresini ele geçirmesiyle birlikte Osmanlı egemenliğini reddetmeye basladılar. Osmanlılar bölgeye defalarca sefer yapmalarına karsın, bölgenin dağlık yapısı ve Karadağlılar’ın savasçı kimlikleri yüzünden Karadağ üzerinde tam bir hâkimiyet kuramadı. 1850’lere gelindiğinde II. Danilo’nun ladika olmasıyla birlikte Karadağ’da durum kökten değisti. O din ve devlet islerini birbirinden ayırdı. Ardından bağımsızlığını ve prensliğini ilan etti. Çesitli nedenlerle Osmanlı Devleti’ne müdahale etmek için fırsat kollayan Avusturya ve Ruslar’ın açık desteği ile Karadağ sınırında olan Zabliak’a saldırdı ve kaleyi ele geçirdi. Bu fiili saldırı karsısında harekete geçen Ömer Lûtfî Pasa komutasındaki Osmanlı orduları 5 koldan Karadağ topraklarına girdi. Operasyon basarılı geçti ve Osmanlı orduları Çetine kapılarına dayandı. Tam bu sırada Avusturyalılar’ın sert müdahalesi ile harekât durduruldu. Avusturya Hükümeti harekâtı durdurmak için Kont Leningen’i olağanüstü elçilikle Đstanbul’a gönderdi. Leningen Osmanlı dısislerine 3 ve 10 Subat’ta içinde savas seçeneğine de bulunan 2 ültimatom verdi. Avusturya ile savası göze alamayan Osmanlı Devleti, Karadağ’ı bosaltmak zorunda kaldı. Bu durum Karadağlılar’ı daha da sımarttı ve 1862’ye kadar sürecek Osmanlı- Karadağ çatısmasını baslattı. Osmanlı askerî harekâtı Avrupa’daki çatısmaları da su yüzüne çıkardı. Taraflar netlesti ve Kırım Savası diplomatik anlamda basladı.

Osmanlı Devleti ,

Ömer Lûtfî Pasa ,

Danilo Petroviç Nyegos ,

Karadağ ,

Bosna Hersek ,

With the rising of nationalism in Balkans, each nation got flurried in obtaining their independency. The case of Montenegro, one of these nations, however, is totally different from others. They started to reject the sovereignity of Ottomans, starting from 1697 when I. Danilo Njegus took hold of the Montenegro administration. Although the Ottomans made numerous campaigns to this district,due to the mountained structure of the region and the combatant nature of the people of Montenegro, they did not achieve a total control over Montenegro. In 1850, when II. Danilo became the ladika, the circumstances in Montenegro changed fundamentally. He separated religious and governmental affairs from each other. Afterwards, he declared independency and principality. With explicit support of Austria and Russia who wait for any opportunity to interfere the Ottoman State for various reasons, he attacked Zabliak on the border of Montenegro and conquered the castle. Against this factual attack, Ottoman armies under the control of Omer Lutfi Pasa, penetrated the lands of Montenegro in 5 separate branches. Operation became successful and Ottoman armies pounded at the doors of Cettigne. At this very point, the operation was stopped with rigorous intervention of Austrians. Austria government sent Count Leiningen to Istanbul with extraordinary delegacy to stop the operation. Leiningen delivered 2 ultimatums on 3rd and 10th of February to Ottoman Foreign affairs including an option of war. Ottoman State could not venture a war with Austria and was obliged to evacuate Montenegro. This even pampered the people of Montenegro and started the Ottoman- Montenegro battle which would continue until 1862. Ottoman military operation also made the battles in Europe apparent. The parties have become clear and the Crimea War started in the diplomatic sense.

Ottoman State, ,

Montenegro, ,

Bosnia and Herzegovina, ,

Danilo Petroviç Nyegos, ,

Ömer Lûtfî Pacha ,