Türkiye’de dış ticaret fiyatları ile reel döviz kuru arasındaki ilişki: ekonometrik bir analiz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de dış ticaret fiyatları ile reel döviz kuru arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu amaçla 1982: 1-2004: 4 dönemi için, ihracat ve ithalat fiyat endeksleri ile reel efektif döviz kuru endeksi arasındaki ilişkiler, çok değişkenli eş-bütünleşme analizi ve hata düzeltme modeli kullanılarak ekonometrik açıdan analiz edilmektedir. Analiz sonuçlarına göre, uzun dönemde reel döviz kuru ithalattan negatif, ihracattan pozitif olarak etkilenmektedir. Ancak reel döviz kurundan ithalat ve ihracat fiyatlarına doğru bir nedensellik ilişkisi söz konusu değildir. Bununla birlikte, ithalat fiyatlarından ihracat fiyatlarına doğru tek yönlü nedenselliğin bulunduğu görülmektedir.

Dış ticaret fiyat endeksleri ,

Reel döviz kuru ,

Dış ticaret hadleri ,

VEC modeli ,

Foreign trade price indexes ,

The purpose of this paper is to investigate the relationship between foreign trade prices and real exchange rate in Turkey. For this purpose for the period of 1982:1-2004:4, the relationships among export and import price indexes and real effective exchange rate index are analyzed econometrically by employing multivariate cointegration analysis and error correction model. According to the results, real exchange rate is negatively effected by import price, and positively by export price in the long run. But there exist no Granger cause relationship from real exchange rate towards import and export prices. However, it is observed that one-directional causality exists from import price to export price.

Real exchange rate ,

Terms of trade ,

VEC model ,