Türkiye’de cepten yapılan sağlık harcamalarını etkileyen etmenler

Bir toplumun sağlığını geliştirmek için; kişiler, sosyal gruplar, bölgeler arası sağlıktaki eşitsizlikleri azaltmak, fakirlerin sağlığını iyileştirmek, sağlık sistemi finansman yükünün adil şekilde dağıtılmasını sağlamak gerekmektedir.  Cepten yapılan sağlık harcamasının rolü özellikle Türkiye gibi orta ve düşük gelirli ülkelerde önemlidir. Cepten harcamanın yükü, bireylerin sağlık hizmeti kullanımını ve sağlık statüsünü etkileyebileceğinden bu durumun hangi koşullarda ortaya çıktığı, hanelerin bu harcamalarla karşı karşıya kalmasını sağlayan etmenlerin bilinmesi gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı, Ulusal Hastalık Yükü ve Maliyet Etkililik Çalışması Hanehalkı Araştırması verileri kullanılarak, Türkiye’de cepten yapılan sağlık harcamalarını etkileyen olası faktörlerin etkisini değerlendirmektir. Çalışma, Türkiye temsiliyeti olan bir örneklemde, 11481 hane ve toplam 48057 kişi ile görüşülerek elde edilen veriler ışığında yapılmıştır. Çalışmada cepten sağlık harcaması yapma durumuna göre demografik, ekonomik ve sağlık durumu ile ilgili değişkenler lojistik regresyon analizi ile değerlendirilmiştir. Çalışmada anlamlı bulunan sonuçlara göre cepten sağlık harcaması yapma durumu; kadınlarda, 0-4 yaş grubunda, doğu bölgesinde, kırda, hanedeki kişi sayısı arttıkça, evlilik çağında olmayan kişilerde, bir işte çalışmayanlarda, SSK’lılarda, 5. gelir diliminde olanlarda daha fazla görülmüştür. Bu sonuçlara göre kişiler, sosyal gruplar ve bölgeler arası eşitsizlikler ile sağlık hizmetlerinin sunumunda, finansal yük dağılımında hakkaniyetsizliklerin bulunduğu görülmektedir. Bu sonuçlar, tek çatı altında toplanmış bir sosyal güvenlik programının gerekliliğini göstermektedir.

Cepten sağlık harcaması ,

Hanehalkı ,

Sağlık harcaması ,

In order to raise the health status of the population; inequalities among individuals, social groups and regions should be eliminated, health of the poor should be raised and the distribution of financial burden over the health system should be fairer.  The role of out of pocket health expenditures (OOPHE) is especially important for the countries which have middle and low income levels just like Turkey. The burden of the OOPHE, in return, brings changes in health utilization and of course in the health status. That is why at which circumstances the OOP payments arise and which factors affecting the households to face such payments has to be clarified. The aim of this study is, in the light of data obtained from the National Burden of Disease and Cost-Effectiveness Study, to lay out possible factors with their levels of affect on OOPHE in Turkey. The study was conducted through a sample, which refers to a representation of Turkey, in a total of 48057 people residing at 11481 households. In this study, logistic regression analysis method was used in this study with demographic, economic and health status variables are achieved.  According to the results obtained from the study, OOP expenditures for health have a higher share in women, in the age group between 0-4, in the eastern region, in rural regions, in more crowded households, among the individuals who are out of marriageable age, among unemployed, among beneficiaries of SSK, in 5th income quintile, as the ill/diseased condition increases. Depending on those results, it is barely seen that there are inequalities among individuals, social groups, regions, in the health care delivery and in sharing the financial burden over the health system.

Out-of-pocket health expenditure ,

Household ,

Health expenditures ,