Bilim felsefesi ve sosyal teori bağlamında hukuk öğretimine bakmak

 Günümüzde hukuk öğretiminde halen ciddi bir yer işgal eden pozitivist hukuk düşüncesinin temelinde aydınlanma felsefesi ve modern bilim anlayışı ile şekillenen modern düşüncenin bulunduğu bilinen ve tartışılan bir husustur. Pozitivist hukuk anlayışının temelinde bulunan modern bilim anlayışı ile felsefi pozitivist yaklaşımda; gözlem ve deney konusu olmayan olgular, bilimsel alan dışında bırakılan metafizik mevzular olarak görülür. Buna göre, sadece somut varlığı olan, gözlem konusu olabilen olgular inceleme konusu yapılabilir. Bu yaklaşım, hukuk alanını da etkileyerek, belli bir hukuk düzenindeki mevcut hukuki kavramlar, kurallar ve kurumları ele alıp inceleyecek bir pozitif hukuk biliminin şekillenmesine katkıda bulunmuştur. Hukuku, esas olarak egemen otorite tarafından konmuş ve zorlama gücüyle donatılmış bir kurallar ve yaptırımlar bütünü olarak gören pozitivist yaklaşımda; doğal olarak, hukuku toplumsal bir olgu ve toplumsal sistemin bir alt sistemi gibi görebilecek bir kavrayışın ortaya çıkması beklenemezdi. Benzer şekilde hukuk bilimini de, toplumsal gerçekliği anlamaya ve açıklamaya çalışan diğer bilim dallarıyla karşılıklı ilişkileri ve etkileşimleri bağlamında disiplinler arası bir anlayışla inşa etmek söz konusu olamazdı. Oysa bugün, mevcut hukuk öğretiminin temelinde önemli bir yer işgal eden pozitivist anlayışa karşı, bilim felsefesi ve sosyal teori alanında ciddi eleştiriler yöneltilmektedir. Hukuku; kavramları, kuralları ve kurumlarıyla sosyo-kültürel gerçeklikten ve değerler dünyasından dışsallaştırarak şeyleştiren eğilimlere ve görüşlere karşı çıkanlar, hukuku, insani ve kültürel bağlamına yerleştirerek, hukuk ile sosyo-kültürel oluşumlar arasındaki etkileşimi vurgulayarak, hukuk hakkındaki analizlerine değerler ve anlam dünyasını da katarak farklı bir anlayış ortaya koymaktadırlar.

Aydınlanma felsefesi ,

modern sosyal teori ,

postmodern sosyal teori ,

It is a well-known and much-discussed issue that the positivist legal thought which is occupying a serious place in the legal education today is based upon the modern thought which has been shaped by the philosophy of enlightenment and the insight of modern science. The insight of modern science and the approach of philosophical positivism which are the basis of the legal positivism, see the phenomenon that are not the subject of observation and experiment as metaphysical subjects which are excluded from the scientific area. Accordingly only the phenomenon which have a concrete existence and therefore are the object of observation could be t is a well-known and much-discussed issue that the positivist legal thought which is occupying a serious place in the legal education today is based upon the modern thought which has been shaped by the philosophy of enlightenment and the insight of modern science. The insight of modern science and the approach of philosophical positivism which are the basis of the legal positivism, see the phenomenon that are not the subject of observation and experiment as metaphysical subjects which are excluded from the scientific area. Accordingly only the phenomenon which have a concrete existence and therefore are the object of observation could be

The philosophy of enlightenment ,

post-modern social theory ,

legal positivism ,