Coğrafi ortamın şehirsel mekân adlarına etkisi: şanlıurfa şehri örneği

Şanlıurfa şehrindeki mekân isimlerinin ele alındığı bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Öncelikle cadde ve mahalle adlarına etki eden faktörler ele alınmıştır. Ayrıca söz konusu adların gelişimi irdelenmiş ve adların sınıflandırılması yapılmıştır. Çalışmadaki amaç, adlarda meydana gelen gelişim ve isimlendirmelerde coğrafi ortamın etkisini ortaya koymaktır. Buna göre, şehrin doğal ortam özellikleri olan hidrografya ve topografya, şehir nüfusunun gelişimi, yerel yönetimin siyasi eğilimleri, ulusal ve yerel tarih olayları, şehrin sosyal ve ekonomik yapısı ile yasal düzenlemeler şehirsel mekân adlarına etki etmiştir. Bu bağlamda, beşeri ortam ile ilgili adlar ön plana çıkmaktadır. Nitekim şehirde var olan 149 adet mekânın 78’i adını beşeri ortamdan almıştır. Beşeri ortam kökenli yer adları (78 adet) içinde de özellikle şahıs adları (60 adet) önemli yer tutmaktadır. Bu adların içinde de idariaskeri-siyasi şahıslar (24 adet) ile dini şahısların adları (22 adet) ön plana çıkmaktadır. Doğal ortam ile ilgili ise 22 adet ada rastlanılmıştır. Şehirde ekonomik faaliyetlerden adını alan birçok şehirsel mekân bulunmaktadır. Bu kaynaktan adını alan cadde ve mahalle sayısı 36 adettir. Diğer ve kökeni bilinmeyen ad ise 13 adettir.

Şanlıurfa ,

Yer adları ,

Cadde adları ,

Mahalle adları ,

Coğrafya ,

This study which holds Şanlıurfa city’s place names consists of three chapters. First, the factors that impact streets and district names are being held. Also, development of names is examined and classified. The purpose of this study is to understand the impact of geographical environment on naming of streets and districts. Natural environment characteristics have an impact on urban naming. City’s areal extension and an increase in population, national and local historical events, social and economic structure have an impact on urban place names too. While naming, the political party which includes mayor and councilors has an important mission. In this concept, there are a lot of places which have been named after person’s names, sites and historical-political events. Out of 149 names, 78 of it have taken its names after human activities. In the human activities based names (78), person’s names have an outstanding place (60). And in those names, governmental-military-political names (24) and religious person’s names come into prominence. In the city there are 22 natural environment names, 6 streets and 14 districts. There are a lot of urban places’ names which have been named after economic activities. These activities have given names to 36 districts and streets. Names which unknown the origin and others are 13.

Şanlıurfa, ,

Urban place names, ,

Street names, ,

Districts names, ,

Geography. ,