Bâkî dîvânı’na göre 16. yüzyıl osmanlı toplum yapısı

Bu makalede 16. yüzyılda yaşamış ve “sultânu’ş-şuarâ” unvanını almış Osmanlı şiirinin tartışmasız en büyük şairlerinden biri olan Bâkî’nin şiirleri Osmanlı toplum yapısı bakı-mından incelenmiştir. Şairin toplumsal yapıdan kesitler içeren dikkat çekici beyitleri konularına uygun başlıklar altında tasnif edilerek ele alınmış ve şerh edilmiştir. Beyitlerde sözü edilen yahut çağrıştırılan meselelerin tespiti ve açıklanmasında diğer şairlerin divanlarından destekleyici ve zenginleştirici örneklere yer verilmiş, döneme ait bilgi bulunabilecek tarih ve  sosyal  tarih  kaynaklarından,  bilhassa  o  yüzyıllarda  yazılmış seyahatnamelerden  faydalanılmıştır. Sözlüklerin yetersizliği nedeniyle bazı problemli kelime ve ibarelere anlam verilirken bir metnin diğer bir metni açacağı düşüncesinden hareketle başka şairlerin söz konusu kelime ve ibareleri nasıl kullandığına bakılarak tahmin yürütülmeye çalışılmıştır.

Osmanlı şiiri ,

16. yüzyıl ,

Bâkî divanı ,

Osmanlı toplum hayatı ,

Osmanlı toplum yapısı ,

The  Divan  of  Baki,  the  sultan  of  poets  (sultan  al-shu‘ara),  who  lived  in  the 16th century and was one of the most prominent Ottoman poets, has been investigated in this article from the social structural perspective. In the present work, explanations have been provided for some relevant striking verses found of the poet containing Ottoman social structure components that are selected and categorized under appropriate titles according to their subjects. In these explanations, we have used supporting examples that are found in other divans of Ottoman poets and have benefited from the sources of history, social history and particularly from the books of travels written during those centuries. In order to provide accurate meanings to some problematic words and phrases that are not resolved by the lexicons, predictions have been made by looking into the way the other poets use those words anticipating that a text could explain other text.

Ottoman poetry, ,

16th century, ,

Divan of Baki, ,

Ottoman social life, ,

Ottoman social structure ,