Yapılandırmacı düşünme ve stresle başa çıkma: bir yapısal eşitlik modelleme çalışması

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim okulu öğretmenlerinin yapılandırmacı düşünmeleri ile stresle başa çıkma tarzları arasındaki nedensel ilişkileri belirlemektir. Bu amaçtan hareket edilen araştırma, nedensel desen kullanılarak tasarlanmıştır. Araştırmanın evreni, İstanbul ili Ataşehir ilçesinde bulunan ilköğretim okullarında, 2008–2009 öğretim yılında görevli 2447 ilköğretim okulu öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırma örneklemi, okul çevrelerinin sosyo-ekonomik düzeyleri dikkate alacak şekilde küme örnekleme yöntemi kullanılarak saptanmış ve çalışma kapsamında 334 öğretmenden oluşmaktadır. Veriler iki ölçek yardımıyla elde edilmiştir. Yapılandırmacı Düşünme Envanteri: Epstein (1993) tarafından geliştirilmiş ve Tosun & Karadağ (2008) tarafından Türk kültürüne uyarlanmıştır. Envanter 5'li likert tipi, toplam 85 madde, 7 bileşen ve 14 faktörden oluşmaktadır. Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği. Folkman ve Lazarus (1988) tarafından geliştirilmiş, Şahin ve Durak (1995) tarafından Türk diline uyarlanmıştır. Ölçek 4'lü likert tipi, toplam 30 madde ve 5 faktörden oluşmaktadır. Verilerin analizinde Pearson Çarpım Momentler Korelâsyonu ve Path Analizi teknikleri kullanılmıştır. Bulgular, öğretmenlerin benimsemiş oldukları bazı yapılandırmacı düşünme stillerinin stresle başa çıkma tarzları üzerinde değişik düzeyde etkilerinin bulunduğunu göstermektedir. Araştırmada, öğretmenlerin yapıcı yapılandırmacı düşünme tarzının geliştirilmesine yönelik çalışmaların yapılması önerilmektedir.

Yapılandırmacı Düşünme ,

Stres ,

Başa Çıkma ,

Yapısal Eşitlik Modeli ,

The purpose of this study was to define the effects of the constructivist thinking on coping with stress for teachers. The study was designed in a causal research type. The universe of the research was 2447 primary school teachers working primary schools in the 2008–2009 academic years at Ataşehir district of Istanbul. The sampling group was defined by cluster sampling method taking account of the socio-economic levels of the school environments and 334 participants took part in the study. Data were collected with the help of two scales. Constructivist Thinking Inventory was originally developed by Epstein (1993) and adapted in Turkish culture by Tosun & Karadag (2008). Inventory is 5 point likert, total 85 items, 7 components and 14 factors. Coping with Stress Scale Styles was originally developed by Folkman and Lazarus (1988) and adapted by Sahin and Durak (1995) in Turkish culture. Pearson Moment Correlation and Path Analyze Technique were used in the analysis process. Findings indicated that constructive thinking styles of teachers affect their some styles of coping with stress in different levels. In the study, it was suggested that teachers' positive constructive thinking styles must improve for lesser stress.

Constructivist Thinking, ,

Stress, ,

Coping, ,

Structural Equation Model ,