Aziz nesin ve nikolai v. gogol’da bürokratik devlet mekanizması: kamu tercihi teorisi bağlamında çarlık rusya’sı ve türkiye karşılaştırması

Bu çalışma, Aziz Nesin ve Nikolai Gogol gibi iki önemli yazarın, dönemlerinin bürokrasi ve devlet mekanizmasına ilişkin olarak kaleme aldıkları trajikomik eserlerindeki (Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz, Müfettiş) saptamaları hem Kamu Tercihi Teorisi hem de bürokrasi teorileri bağlamında karşılaştırmalı olarak incelemeyi ve 19. yüzyıl Çarlık dönemi Rus devlet bürokrasisi ile 20. yüzyıl Türkiye’sinin devlet ve bürokratik mekanizmalarının benzerlik ve farklılıklarını çağının gözü olan romancılarının bakış açısıyla ortaya koymayı amaçlamaktadır. Söz konusu benzerlik ve farklılıkların bürokrasi teorileri ve kamunun etkinsizliği ile olan ilişkisinin saptanması Rus ve Türk toplumlarındaki bürokratik yapıların benzer ve farklı yönlerinin sosyolojik, tarihsel ve ekonomik köklerinin neler olabileceği konusunda önemli ipuçları sunacaktır. Çalışmanın sonucu, net bir biçimde, her ne kadar tarih‐sel koşulları farklı olsa da, 19. yüzyıl Rus ve 20. yüzyıl Türkiye’sinin bürokrasi ve devlet anlayışı ve yapısında yer bulan büyük benzerliğe açılmaktadır.

Aziz Nesin ,

Nicolai Gogol ,

Bürokrasi ,

Kamu tercihi teorisi ,

Devlet ,

Aziz Nesin ,

Nicolai Gogol ,

The aim of this paper is to study the determinations of two important authors (Aziz Nesin and Nicolai Gogol) in their tragicomic works (Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz, Müfettiş) about the bureaucracy and governmental mechanism in contexts of Public Choice Theory and theories of bureaucracy, and to reveal similarities and differences between government and bureaucracy of 19th Century Czardom Russian Period and 20th Century Turkish Republic through perspectives of novelists who are the witnesses of their times. Determining the relationship between similarities or differences aforementioned and theories of bureaucracy and inefficiency of the state will offer significant clues about probable sociological, historical and economical roots of similar and different aspects of bureaucratic structures in Turkish and Russian Societies. The consequence of study reveals clearly considerable similarity between bureaucracy and governmental understandings of 19th Century Russia and 20th Century Turkey, in spite of distinct historical circumstances

Bureaucracy ,

Public choice theory ,

Government ,