Ibn sina’da kutsal akıl ve peygamberlik ilişkisi

İbni Sina akıl öğretisine iliştirdiği kutsal akıl kavramı ile, peygamberliği, varlık değeri, işlevi ve başarısıyla ilgisi bakımından temellendirir. Bu makalede öncelikle, kutsal aklın varlık düzeni içerisindeki yeri aratırılmıştır. Varlık düzeninde kutsal akıl, ilk maddeden itibaren akıllar evreninde ve İlk Neden'e doğru yükseliş basamaklarının en yüksek konumunda bulunur. Daha sonra aklın düşünülür sûretlerle ilişkisindeki basamaklar içerisinde kutsal aklın yeri ele alınmıştır. İbni Sina'ya göre insan nefsi, doğuştan düşünülür nesneleri almak için bir gizilgüce sahiptir. Bu aşama heyulânî akıl olarak adlandırılır. Düşünmenin ilk ilkelerini içeren önermeleri elde eden, ancak onlar henüz kullanmayan kişinin meleke halinde bir aklı vardır. Ne zaman ki bir kişi soyut kavramlar ve ikincil düşünsel sûretleri elde eder, ancak şu anda onlar kullanmıyor ise bilfiil akıl vardır. İnsan aklının düşünülür sûretleri fiil halinde düşündüğü durumu ise, Faal Aklın sudûrundan kazanılmış olması nedeniyle müstefâd/kazanılm akıl olarak adlandırılır. Kutsal akıl ise, meleke halindeki akıl cinsinden heyulânî aklın özel durumu olarak tanımlanır. Makalemizde son olarak peygamberlik problemini açıklamak ve temellendirmek amacıyla akıl öğretisine iliştirilmiş bir kavram olarak kutsal aklın yeri, ayırıcı özellikleri, bilgilenme/teallüm, sezgi, hayal gücü ve mucize gibi kavramlarla ilişkisi incelenmiştir. Bu bağlamda İbni Sina peygamberliğin çeşitli basamaklarından söz eder. Kutsal akıl, yani akla dayalı peygamberlik, aklın eylemlerinin ve peygamberlik güçlerinin en üst düzeyinde bulunur.

Peygamberlik ,

Kutsal Akıl ,

Varlık Düzeni ,

Heyulânî Akıl ,

Bilmeleke Akıl ,

Bilfiil Akıl ,

Müstefâd Akıl ,

Faal Akıl ,

Prophecy ,

The Holy Intellect ,

The Order of Existence ,

Material Intelllect ,

Intellect in Habitu ,

Avicenna bases the prophecy regarding its value of existence, its function and its achievement with the concept of holy intellect that he has been attach his teaching of intellect. At this article firstly it has been investigate where is the holy intellect in the order of existence. The holy intelect finds at the highest place of rising process beginning from first matter through the universe of intelligences and the First Cause in the order of existence Afterwards it has been taken up degrees of intellect inside its relation with the intellectual objects. According to Avicenna the human soul, at birth, possesses a potentiality for receiving intellectual object. This stage is called as material intellect. A man secures the propositions including the first principles of thought, but not thinking them yet, he has intellect in habitu. When a man secures the abstract concepts and secondary intellectual objects, but without thinking them at the moment, he has actual intellect. The condition of human intellect thinking intellectual objects actually called acquired intelect, for the reason acquired from the emanation of the Active Intellect. n addition to this the holy intellect is described private contition of material intellect from type of intellect in habitu. Finally it has been investigate the holy intellect, as a concept attached the teaching of intellect to explain the problem of prophecy, its place and distinctive qualities and relation with the concept as education, intuition, imagination and miracle. n this respect Avicenna take about different degrees of prophecy. The holy intellect, namely prophecy propped up intellect, finds at the highest of the action of intellect and the powers of prophecy.

Actual Intellect ,

Acquired Intellect ,

Active Intellect ,