Kamu iç borçlanmasının büyüme, faiz ve enflasyon oranı üzerindeki etkileri

Kamu borçlanmasının makro ekonomik dengeler üzerindeki etkileri, gerek borçlanmanın nedenleri gerek borçlanmanın yol açtığı sonuçlar üzerine oldukça geniş bir literatür oluşturmuştur. Yüksek düzeylerdeki kamu iç borçlanması başta, faiz, enflasyon ve GSMH olmak üzere birçok makro ekonomik değişkendeki olumsuz gelişmenin nedeni olarak görülmektedir. Borçlanma, kamu açıklarının finansmanında üzerinde önemle durulan bir araç olmasının yanı sıra kimi zaman iktisat ve maliye politikalarının şekillenmesinde ve uygulanmasında ilgili strateji ve politikaların temel belirleyicilerinden biri olarak ortaya çıkmaktadır. Bu nitelikleri ile borçlanma doğrudan ve türev etkileriyle ekonomik değişkenlerin hemen tümü üzerinde farklı derinlikte de olsa etkili olmaktadır. Çalışmada kamu iç borçlanmasının temel makro ekonomik değişkenler üzerindeki etkisi kuramsal ve ampirik düzeyde incelenmektir. Burada Türkiye’ye ilişkin 1987-2007 dönemi kamu iç borçlanmasının söz konusu değişkenler üzerindeki uzun dönem etkileri Johansen ortak bütünleme testi kapsamında ve kısa dönem dinamikleri ise VEC modelleri kullanılarak elde edilen etki tepki fonksiyonları ile araştırılmaktadır. Türkiye pratiğinde ampirik sonuçlara bakıldığında kamu iç borçlanmasının faiz oranları, gayri safi milli hasıla ve enflasyon üzerinde olumsuz etkiye sahip olduğu görülmektedir.

Kamu Borçlanması ,

GSMH ,

Faiz ,

Enflasyon ,

Johansen Ortak Bütünleme Testi ,

Public Debt ,

GDP ,

The effects of public borrowing on macro economic equilibrium have helped to form an extensive literature on not only the reasons but also the results of borrowing. Public domestic borrowing in high level are accepted as the cause of negative progress on most of macro economic variables such as interest rate, GNP and inflation. With this positioning, borrowing is effective on almost all economic variables, directly or derivatively in various depths. The purpose of this study is to examine the effect of public domestic borrowing on the basic macroeconomic variables on theory and empirical grounds. Under the framework of this study, long-term effects on the mentioned factors related to Turkey’s 1987-2007 period are discussed within Johansen Co-integration Test and short-term dynamics are analyzed by cause and effect functions acquired by means of using VEC models. According to empirical results, public domestic borrowing has negative impact on interest rates, GNP and inflation rate in Turkish practice. It is available a straight direction correlation among public domestic borrowing and interest rate, and also among public domestic borrowing and general pricing level. But, among public domestic borrowing and GNP, it is available an opposite direction correlation.

Interest Rate ,

Inflation ,

Johansen Co Integration Test ,