Gaye neden ve kelam ilminde gelişim seyri

Neden bir şeyi ortaya çıkaran sebep anlamına gelmektedir. Filozoflara göre Allah alemin ilk nedenidir (illet-i ula). Ancak kelamcılar illet yerine fail veya Halik kavramlarını tercih ederler. Aristo ile başlayan süreçte dört neden kabul edilmiştir. Gaye neden bunlardan birisidir. Ta’lili kabul etmeyen kelamcılar ilk dönemlerde gaye nedeni de kabul etmemişlerdir. Ancak zamanla gaye ve nizam delili kelamda kullanılmıştır. Kelamcılara göre eşyaya yönelik olarak Allah’ın gayesi vardır. Filozoflar ise bunu kabul etmezler.

Gaye ,

Neden ,

Varlık ,

Hikmet ,

İllet ,

Goal ,

Reason ,

Cause stand for reason that brings out a thing . According to the philosophers, God is the first cause of the universe. But theologists prefer “maker and creator” words instead of cause. İt is accepted four reason among the scholars since Aristo. Final cause is one of these reasons. The theologists who don’t accept justification have refused final cause too. But in the course of time, the final cause have been accepted in the theology. According to theologists, there is a will of God intended for things but the philosophers don’t accept this.

Existence ,

Wisdom ,

Cause ,