Diyarbakır müzesi´ndeki bir grup cam eser üzerine bazı gözlemler

Antik dönemde Suriye ile sınır olusturan Güneydogu Anadolu Bölgesi kapsamında bulunan ve Amida olarak bilinen Diyarbakır, Suriye ve Dogu Akdeniz havzasından içeriye yönelen ticaret yollarının yakınında yer alan konumundan kaynaklanan nedenlerle, Roma ve Dogu Akdeniz kökenli ürünlerle tanısıktır. Arkeolojik çalısmaların Prehistorik dönemler üzerine yogunlasması, bölge genelinde klasik çagların yeterince algılanamamasına neden olmustur. Ancak, basta Diyarbakır Müzesi olmak üzere, diger müzelerde bulunan ürünler, bölgenin Klasik çaglarının ve devamının aydınlanmasında, az da olsa, önemli veriler sunmaktadırlar. Diyarbakır Müzesi’nde bu amaca hizmet eden satın alma yoluyla olusturulmus zengin bir koleksiyon olusturan cam eserler, ait oldukları dönemin sosyo-kültürel dokusuna kendi açılarından getirdikleri yaklasımlar açısından ayrı bir öneme sahiptirler.Özetle, ayrıntılı envanter kayıtlarına sahip olmamakla beraber, Diyarbakır Müzesi’ne satın alma yoluyla kazandırılmıs zengin cam eserler arasında, korunma durumları, malzemeleri, üretim teknikleri ve biçimsel ayrıntılarıyla seçilerek çalısmaya konu edilmis cam eserler, genis bir cografyada, özellikle Roma İmparatorlugu’nun yayılım gösterdigi alanlarda bulunan eserler karsılastırma olanagı sunmaktadır. Söz konusu eserler dogrudan benzerlere sahip olmaları yanı sıra, atölye ve yöresel geleneklerden kaynaklanan nedenlerle bazı açılardan farklılık yansıtmaktadırlar. Bununla beraber, hepsinde gözlemlenen ortak özelliklerin basında, üfleme teknigiyle üretilmis olmaları gelmektedir ki, bu olgu ürünlerin tamamının Roma dönemine aitliginde yol göstericidir. Zamansal açıdan yaklasık İ.S. 1-6. yüzyıllar arasını ilgilendiren tarihleriyle, bölgesel üretimler oldukları kabul edildiginde, geleneksel bir üretim alanı oldukları anlasılmaktadır. Öncelikle, İ.S. 1.yüzyıl ile 4. yüzyıl arasında yayılım gösteren, Dogu Akdeniz kökenli Suriye, Filistin, Kıbrıs ve Mısır bulgularıyla benzerlikler yansıtmaları nedeniyle, ya bu merkezlerdeki atölyelerde üretilmis, ya da bunların etkisinde yerel üretilmis ürünler olduklarını söylemek olasıdır. söz konusu ürünleri belirli bir merkez ya da atölye üretimi olarak egerlendirmektense, genis anlamda Dogu Akdeniz üretimleri olarak nitelendirmek daha dogru olacaktır.

Diyarbakır ,

Müze ,

Cam Eserler ,

Southeast region of Anatolia borders what was Syria in ancient age geography. Then known as Amida, the City of Diyarbakır was much accustomed to the Roman and East Mediterranean-originated goods thanks to its proximity to the trade roads going inwards from Syria and the East Mediterranean basin. The long history of this region, extending from Prehistoric Age to the collapse of the Byzantine Empire, ensured Diyarbakır Museum to own a rich collection of objects through excavations and purchases. Almost all of the systemic excavations carried out to date were for pre-classical ages. Excavations and studies carried out for Classical Age within the jurisdiction of Diyarbakır Museum are scarce if not nil. Most of this museum's objects dating back to Classical Age were either found in upper layers of the previous excavations, or obtained by way of purchase or confiscation. Of the museum's collections obtained by way of purchase, the largest and richest one is the Collection of Glass Objects. This study focuses on certain selected objects of said collection. Diyarbakır Museum contains a very large collection of glass objects obtained by way of purchase. This study focuses on four different types of bottles (Fig. 1-4), a bowl (Fig. 5) and a stemmed cup (Fig. 6). The different types of bottles in question, cataloged under 1 to 4, diffused from the 1st to 4th centuries A.D., were originated in the East Mediterranean region, and were made in workshops located in Syria, Palestine, Cyprus and Egypt. The bowl No. 5 (Fig. 5) was also made in a city located within the East Mediterranean basin like the bottles in question and is dated to the 2nd and 4th centuries A.D., while the stemmed-cup No. 6 (Fig. 6) is dated to the 4th to 5th A.D. Considering that this region is close to ancient Syria and had intense commercial ties with it during the Roman Empire period, it might be assumed that the objects described above were made of glasses originated in the East Mediterranean region in general and in Syria in particular. Since they were obtained by way of purchase, it is not possible to pinpoint their place of origin. Furthermore, their similarities with the objects made in Cyprus suggest intense and complex commercial relations. Therefore, they should be categorized broadly as originated in the East Mediterranean region rather than try to pinpoint a center of roduction.

Diyarbakır ,

Museum ,

Glass Artifacts ,