Sigara tüketimini etkileyen faktörler üzerine bir uygulama: türkiye örneği

Türkiye sigara tüketiminde başta gelen ülkelerden birisidir. Günümüzde, sigara geleneksel bir tüketim maddesi halini almış durumdadır. Bu çalışmadaki amaç, 1980-2008 dönemi için, Türkiye’de sigara tüketimini etkileyen faktörleri bir ekonometrik model çerçevesinde incelemektir. Oluşturulan sigara tüketim modelinde, GSMH, işsiz nüfus, 15 yaş ve üstü nüfus, şehir nüfusu, kır nüfusu ve sigara fiyatı sigara tüketimini etkileyen önemli değişkenler olarak alınmıştır. Bu değişkenler ile sigara tüketimi arasındaki ilişki En Küçük Kareler (EKK) yöntemiyle tahmin edilmiştir. EKK yöntemi sonucunda Türkiye’de sigara tüketimiyle işsiz nüfus ve sigara fiyatları ile sigara tüketimi arasında ters yönlü ilişkilerin olduğu; kentleşme oranının sigara tüketiminin azalmasında önemli derecede rol oynadığı; 15 yaş ve üstü nüfus ile GSMH’nin ise sigara tüketimini artıran en önemli değişkenler olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, sigara tüketimini azaltmak için, Türkiye’de sigara fiyatlarının enflasyon oranının üzerinde arttırılması önerilebilir. Ayrıca, Türkiye’de sanayileşmenin yaygınlaşmasının şehirleşme oranını ve yüksek eğitimli okumuş insan sayısını arttırması ve geleneksel sigara tüketimi alışkanlığının böylelikle değişmesi de mümkün görünmektedir

En Küçük Kareler Yöntemi (EKK) ,

Sigara Tüketim Modeli ,

Türkiye ,

Turkey is one of the leading countries in cigarette consumption. Today, cigarette has become the traditional materials for consumers. The aim of this study is to examine the determinants of cigarette consumption in Turkey for the period 1980-2008 within a framework of an econometric model. In model, GNP, unemployed population, 15 years and over population, urban-rural population and cigarette prices are taken as important variables that affect the cigarette consumption. The relationship between these variables and cigarette consumption was estimated by using Least Squares (OLS) method. According to OLS method results, there is an inverse relationship between the unemployed population, cigarette prices and cigarette consumption. The estimates show that the urbanization has statistically significant and negative effects on cigarette consumption while GNP and population (15+) have positive and statistically significant effects.According to the results obtained, in order to reduce cigarette consumption in Turkey, it could be recommended to increase cigarette prices above the inflation rate. In addition, it is possible that the spread of industrialization in Turkey may increase the urbanization rate and the number of highly educated people and thus to change the traditional habit of smoking.

Least-Squares Method (OLS), ,

Cigarette Consumption Model, ,

Turkey ,