Ziya gökalp’in düşünce sisteminde din, eğitim ve kültür

Bu makalede; erken Cumhuriyet dönemi Türk milliyetçiliğinin önde gelen temsilcilerinden Ziya Gökalp'in; din, eğitim ve kültür hakkındaki sosyolojik görüşleri üzerinde durulmaktadır. Otantik kültür, organik cemaat (topluluk) ve kültürel birlik gibi tarihsel ve etno-sosyal özellikler atfedilerek inşa edilmiş bir etno-kültürel kimliğe işaret eden Türk milli kimliği ve ulus anlayışının tesis edilmesinde, önce İttihat ve Terakki Cemiyeti ve daha sonra Cumhuriyet Halk Partisi üyesi olarak; Türk siyasal erkinin; devlet, hukuk, din, eğitim ve kültür işlerinde takip ettiği yenileşme programlarının bilimsel, felsefi, sosyal ve tarihi temellerinin oluşturulmasında büyük emek sahibi bir düşünür ve siyasetçimiz olan Gökalp'in sosyolojik tezleriyle; yeni kurulan Cumhuriyet'in ve dolayısıyla Atatürk reformlarının (laiklik gibi) en karakteristik unsurları arasındaki benzerlikler ve ayrımlar ele alınmaktadır. Makalede; sosyo-politik, kültürel ve ekonomik alandaki yansımalarını günümüzde de halen tüm canlılığıyla tecrübe ettiğimiz ve üzerinde en hararetli politik, ideolojik ve entelektüel tartışmaların yürütüldüğü bir konu olan "din" meselesinin erken cumhuriyet dönemine ilişkin gündemi hakkında, anayasadan aileye, eğitimden ekonomiye kadar kültür hayatımızdaki pek çok izdüşümlerine dair -Gökalp merkezli- bazı çıkarımlarda bulunulmaktadır.

Ziya Gökalp ,

Din ,

Eğitim ,

Kültür ,

In this article, sociological thought of Ziya Gökalp -who was the master of the Turkish nationalist thought in the early ages of the Republic of Turkey- on the issues related with religion, education and culture, is discussed. Gökalp is famous for his philosophical, historical, sociological and scientific contributes to the constitution of Turkish national identity idea that is based on the notions of authentic culture, cultural unity and organic community totally related with ethno-cultural identity. This study also argued the similarities and the differences between Gökalp's sociological thesis about Turkish society and the most characteristic items of Atatürk's reforms like laicism. In the early ages of The Republic of Turkey, the condition of religion as the most polemical area which is generally the origin of the ideological, political and intellectual disputes in the World and Turkey also discussed in terms of Gökalp's doctrine.

Ziya Gökalp, ,

Religion, ,

Education, ,

Culture ,