Türk basınında milli kalkınma partisi

Bu makalede, Milli Kalkınma Partisi dönemin gazetelerinin bakışıyla incelenmeye çalışılmıştır. Milli Kalkınma Partisi, Nuri Demirağ tarafından 1945 yılında İstanbul’da kurulmuştur. Demirağ, memleketi ticari ve siyasi sahada kalkındırmak için Milli Mücadele döneminden beri çalışan birisidir. Milliyetçi ve idealist bir kişiliğe sahip olan Nuri Demirağ, sınırlı bir özgürlük havasının estiği 1945 yılında Cumhuriyet Halk Partisi’nin iktidarı döneminde bir muhalefet partisi kurmuştur. Tek parti yönetiminin fikir hürriyeti sınırlamalarına rağmen “Milli Şef” İnönü’yü ciddi şekilde eleştirmekten geri durmamıştır. Kurduğu partisi ile de tek parti yönetimine karşı olduğunu göstererek bu konuda Demokrat Parti’den önce “çok partili demokrasi” hareketinin o dönemdeki öncüsü olmuştur. Memleketin kalkınmasının en önemli yolunun liberalizmden geçtiğini savunan Demirağ, Milli Kalkınma Partisi’ni kurarak bunu gerçekleştirmeye çalışmıştır. Milli Kalkınma Partisi, kuruluş dilekçesini valiliğe verdiğinde basında ilk haberler çıkmıştır. Bazı gazeteler yeni partiyi gayet olumlu bulurken iktidar yanlısı bazı gazeteciler MKP’ye temkinli yaklaşmışlardır. Daha önceki çok partili demokrasi deneyimlerinden bahsederek bir partinin neleri yapmaması gerektiği gibi konular üzerinde hassasiyetle durmuşlardır. Dönem basını MKP’yi ilk başta ilgiyle takip etmiş, halk partiye destek olmaya başlamış ama daha sonra Meclis içindeki tartışmalar, milletvekili istifaları, Demokrat Parti’nin kuruluşu ve II. Dünya Savaşı Barış Görüşmeleri gibi dönemin önemli hadiseleri basında daha fazla yer almıştır. Bu sebeple de tüm yurtta teşkilatlanan MKP kamuoyu desteğini ve beklediği ilgiyi tam bulamadan kaybetmiştir. İlerleyen zamanlarda MKP içerisinde liderlik tartışmaları ile yeni parti iyice zayıflamıştır. 1958’e gelindiğinde de İçişleri Bakanlığı’nca münfesih kabul edilmiştir.

Milli Kalkınma Partisi ,

Nuri Demirağ ,

Basın ,

Demokrasi ,

National Development Party ,

This article was studied by the light of the newspapers in the National Development Party. The National Development Party was established in İstanbul in 1945 by Nuri Demirağ is a person who has been trying to develop the country in commercial and political arenas since the National Developmant Party. Nuri Demirağ, who is a nationalist and an idealist, established an opponent party as an alternative to CHP (People’s Republician Party) which was in power in 1945 in which there was a freedom movement. We didn’t give up criticizing “the National Chef” İsmet Inönü despite the limitations of single-party administration. He showed that he is opposed to single-party administration and became the pioner of multi-party movement before Democrat Party at the time. Demirağ, who thought that development was possible by liberalism, showed this ideal by establishing his party. When the National Development Party gave its establishment document to the mayor, the first news appeared in papers. While some of them found National Development Party positive, the others who were the supporters of the power were cautious against National Development Party . They wrote about the previous single-party attempts and added what thins should not be done in a sensitive manner. At first the media in those days was interested towards MKP and people supported it, however; the events such as; the fghts happened in the Assembly, MP (member of Parliament) resignations, the establishment of the Democrat Party and the World War II peace agreements appeared in media much more than National Development Party. Becouse of this National Development Party lost in the elections before setting the support of the community all over the country and expected interest. By the time, MKP weakened because of the leadership. At last Ministry of National Affairs declared National Development Party as abolished.

Nuri Demirağ ,

Press ,

Democracy ,