Tarihçilik ve döngüsel tarih felsefesi bağlamında bîrûnî’nin

Bîrûnî, Ebû Bekir er-Râzî ve eserleri konusunda Fihrist adlı bir risâle kaleme almıştır. Bu makalede Fihrist, tarihçilik açısından değerlendirilecek ve daha sonra risâlenin Türkçe çevirisi sunulacaktır. Bu risâle genel olarak tıp tarihi üzerinedir. Risâleyi Türkçeye çevirmemizin amacı ise, tarih metodolojisi ve felsefesi konusunda önemli bilgiler içermesidir. Öncelikle, Bîrûnî’nin modern bir tarihçi olduğu açıklanmaya çalışılmıştır. Daha sonra ise, Bîrûnî’nin Müslümanlar arasında tarih felsefesinin temellerini kuran ilk tarihçi olması gerektiği izah edilmeye gayret edilmiştir. Bize göre Bîrûnî, İbn Haldun’da var olan tarihçilikle ilgili birçok bilimsel yaklaşımın ve döngüsel tarih anlayışının İslâm toplumundaki ilk düşünürüdür.

Bîrûnî ,

Fihrist ,

Ebû Bekir er-Râzî ,

İbn Haldun ,

Bîrûnî ,

Bîrûnî wrote an article called Fihrist on Abu Bakr al-Razi and his works. In this article, Fihrist would be evaluated according to historicism, and than it would be translated into Turkish. This article is generally about medical history. The reason why we have tried to translate it is that it has a lot of account about methodology and philosophy of history. At first, it has been tried to be explained that Bîrûnî is as modern historian. Secondly, it has been tried to be explained that Bîrûnî must be remembered as the first historian who structed the basis of philosophy of history among Muslims. According to us, Bîrûnî is the first distinguished thinker among Muslims to deal with cycle history and many scientific approach which has generally existed at Ibn Khaldun.

Fihrist ,

Abu Bakr al-Razi ,

Ibn Khaldun ,