Muhammed abduh'un kader ve özgürlük anlayışı

Bu makalede, Muhammed Abduh’a göre kader ve özgürlük kavramları incelenmiştir. O, özellikle İslâm’da cebr inancı olduğunu reddetmektedir. Bu kavramlar özellikle onun cebr doktrinini iptal etmesi çerçevesinde değerlendirilmiştir. Zira ona göre insan özgür irade sahibidir. Bu bağlamda, makalede cebr inancı ve İslâm’ın ilk dönemlerinde ortaya çıkan Cebriyye üzerinde durulmaktadır. Abduh’un konuyla ilgili düşüncesi ve kendine özgü yorumu, farklı görüşlerle kıyaslanarak ortaya konulmuştur. Ona göre bu konuda müslümanlar arasında fikir ayrılıkları meydana gelmiş ve onlar çeşitli fırkalara ayrılmıştır. Onun bu grupları tasnifi ve konuyla ilgili temel kavramlar olan kesb, Allah’ın fiilleri, kader, şirk, yaratma, ilahî takdir hakkındaki yorumları verilmektedir. Sonuçta Abduh’un fatalist olmadığı belirtilmektedir. Bu yüzden onun, Kur’ân’daki cebr ve kader ifadelerinin fatalizmi desteklemediğini ifade ettiği vurgulanmaktadır.

Abduh ,

Kader ,

İrade özgürlüğü ,

Cebr ,

Kesb ,

Abduh ,

Predestination ,

In this article, it is discussed the two concepts of Islam, predestination and free will according to Muhammad Abduh’s opinion. Hence, it is especially treated his refutation the doctrine of compulsion. According to him man has got free will. In this conjunction it is subjected the belief of fatality and Jabriyya in early Islam. So, it is pointed out that in Abduh’s opinion, the absence of difference between an individual moving his way to eat and its being moved by shivering from cold. According to Muhammad Abduh, Muslims have fallen in conflicts and separated as many groups. His classifications of all those groups are listed. Some related concepts, like acquisition, the acts of Allah, pre-determination, polytheism, created thing, divine prosperity in creation are pointed out. Finally it is underlined that Abduh might not be a fatalist. Hence, it is aimed that two concepts of fate and destiny in Qur’an do not support fatalism.

Free will ,

Fatalism ,

Acquisition ,