Makale özeti ve diğer detaylar.
Bu çalışma, modern organizasyon kuramının “sistem” yaklaşımına alternatif olarak Deleuze ve Guattari’nin “arzu üretim” modelini tanıtmaktadır. Çalışmada, organizasyon olgusu, bu alanda yeni bir kuram inşa eden Deleuze ve Guattari perspektifiyle varlık bilim açısından incelenmektedir. Bu incelemede, organizasyon olgusu, toplumsal gelişim açısından belirgin bir organizasyon düzeni oluşturan kapitalist mekanizma özgülünde gösterilmektedir. Deleuze ve Guattari’nin kuramsal çerçevesi, örgütsel faaliyeti öznenin birey ve organizasyon temelli olduğu bir çerçeveden kurtararak bunları birer araç ve çıktı biçiminde göstermekle örgütsel faaliyete asıl temel teşkil eden süreç ve mekanizmaları özne konumuna getirmiştir. Deleuze ve Guattari’ye göre insan kültürünü biçimlendiren kapitalist mekanizma bireyi şekillendiren önemli bir gelişmedir çünkü insani özellikler de buna göre biçimlenmektedir. Bu açıdan insanlığın kendini özgürleştirmek için oluşturduğu kapitalist mekanizmanın aynı zamanda geri dönülemez bir şekilde insanları kısıtlayan bir mekanizmaya da sahip olduğu söylenebilir. Bu bağlamda organizasyonların da insani potansiyelleri kısıtlayan çerçeveler haline gelebileceği göz ardı edilmemelidir. Buna karşın organizasyonları insani potansiyelleri engelleyen katı yapılarından kurtarmak yerinde bir çözüm olabilir.
This study aims to introduce the “desire production” model of Deleuze and Guattari as an alternative against the “system” approach of modern organization theory. In the study, the organization phenomenon is examined in terms of ontology according to the perspectives of Deleuze and Guattari who constructed a new theory in this field. In this investigation, the organization phenomenon is socially shown in the specific mechanism of Capitalism that forms an explicit organization order. The theoretical frame of Deleuze and Guattari enables “process and mechanisms as a basis of the organizational activity” to be the subjects not only by moving away the organizational activity as the basis of the subject that is both individual and organization but also by showing them as a means and output. According to Deleuze and Guattari, the capitalist mechanism that shapes the human culture is a significant development that equally constructs the individual, too, because the human characteristics are as well formed in accord with this view. In this respect, the capitalist mechanism that human beings developed to free themselves has shown at the same that it has a mechanism that restricts them in a way, from which there is no return. In this context, it should not be forgotten that the organizations might become such environments, which curb human potentials. On the other hand, the disengagement of organizations from the strict structure that obstructs human potentials may be a right solution.