Islam modernizmi: türkiye’deki yansımaları ve işlevleri

Modern dönemde, özellikle modern Batı kültürü doğduktan sonra, anılan kültür, İslam dünyasında da etkisini hissettirmiş; ona paralel olarak İslam modernizmi diye adlandırılan bir düşünsel hareket ortaya çıkmıştır. Bu hareket, ortaçağ İslam düşünürlerince oluşturulan geleneği aşarak, dinsel bildirilere dönüşü temel alan bir sosyo-kültürel proje ortaya koymuş; ancak ironik bir biçimde, tüm yeni insansal-kültürel başarıları dinsel bildirilerde okumaya girişmiştir. Bu açıdan İslam modernistleri, ortaçağın Tanrı odaklı düşünsel çerçevesiyle ilişki kurarak, Batı’da üretilen her türden yeniliği islamileştirmeyi denemiştir. Öyle görünüyor ki, ortaçağ düşünürlerinin modern takipçileri, dinsel bildirilerin sosyo-kültürel alt yapısını dışlayarak, tüm insansal başarıları dinsel bir eksene oturtmakta, Batı’nın bilgi ve değerler alanındaki kazanımlarını, bu yolla İslam dünyasında yaygınlaştırmaya çalışmaktadır. Bu makalede biz, İslam modernistlerinin anılan düşüncelerini nasıl temellendirdikleri, düşüncelerinin işlevlerinin neler olduğu ve bu düşüncelerin modern Türkiye’ye nasıl yansıdığı sorularına yanıt bulmaya çalışacağız.

İslam Modernizmi ,

Batı kültürü ,

Türkiye ,

İslamileştirme ,

Islamic Modernization ,

When the rise of the modern Western culture and its superiority are felt in the Muslim World, a paralel movement began to emerge and reached its maturity and this movement is called Islamic modernization. Just like middle age thinkers, the represantatives of this movement, inside or outside, to rise above tradition, offer a project to return to the religious theaching and read ironically every new cultural acquisitions in the religious teaching. They leave middle age thinkers’ God-centered world view intact, but islamise everything new, created or produced in the West. It so seems that middle age thinkers’ modernist followers try to discard almost everything filled in the Qur’anic verses by middle age thinkers, disregarding their special context, and replace them with the items taken from the Western culture. In this paper, we try to find the answer, how they justified their views, and what are their functions, and what are their effects on modern Turkey.

Western culture ,

Turkey ,

Islamisation ,