Bir dinler tarihi yorumcusu olarak ibn haldun: seçilmişlik inancına ‘asabiyet’ kavramıyla bakmak

‘Asabiyet’ İbn Haldun’un toplum ve tarih teorisinin ana kavramı olarak bilinir. İbn Haldun toplumların gelişim ve gerileme evrelerini bu kavram ışığında açıklamıştır. Bu noktada dikkate değer bir husus İbn Haldun’un kapsamlı bir teori olan ve merkezinde asabiyet kavramının yer aldığı kendi tarih ve toplum teorisini İslam öncesi dinlerin temel konularına uygulamış olmasıdır. Bu sebeple İbn Haldun’un yaklaşımı dinler tarihi açısından da özgün bir yaklaşım olarak nitelenmeyi hak etmektedir. Bu bağlamda, İbn Haldun Yahudiliğin en temel ilkesi olan ‘seçilmişlik’ inancını asabiyet kavramıyla açıklamaya çalışmıştır; ki Hıristiyanlığın bu dinin içerisinden doğuşunu da benzer yaklaşımla açıklamak mümkündür. Bu şekilde İbn Haldun Yahudiliğin—ve dolaylı olarak da Hıristiyanlığın—gelişim ve gerileme evrelerini asabiyet kavramıyla irtibatlı olarak ele alarak çağımızda bile değerini koruyan nesnel ve bilimsel bir yaklaşım geliştirmiştir.

İbn Haldun ,

Asabiyet ,

İsrailoğulları ,

Seçilmişlik ,

Spinoza ,

Ibn Khaldun ,

Asabiyyah ,

The concept of ‘asabiyyah lies at the centre of Ibn Khaldun’s comprehensive theory of history and society through which he explains the stages of the rise and fall of nations. Ibn Khaldun applies his theory to the main topics of the pre-Islamic religions as well. This is why his approach is to be considered as a pioneering one not only in sociology but also in history of religions. Ibn Khaldun explains the idea of the election of Israel, the central doctrine of Judaism, with reference to the concept of ‘asabiyyah. In fact, it is also possible to explain, through the same concept, the emergence of the religious reform of Jesus Christ. In this way, Ibn Khaldun proposes a universal and objective approach to religious issues, an approach that puts him far ahead of his contemporaries as well as many of his successors.

The election of Israel ,

Chosenness ,

Spinoza ,