Makale özeti ve diğer detaylar.
Bu makalede, Ahmet Hamdi Akseki ile Ömer Nasuhi Bilmen’in ahlâkın temellendirilmesi konusundaki görüşlerini ele alacağız. Her iki düşünür de eserlerinde ahlâkın kaynağı problemini felsefi bir bakış açısıyla geniş olarak tartışmışlardır. Bu çerçevede düşünce tarihinde ahlâkın kaynağı olarak ileri sürülmüş olan haz, duygu, vazife, fayda gibi esasları tek tek ele alıp değerlendirmişler ve bunların ahlâka kaynaklık edip edemeyeceklerini nedenleriyle birlikte tartışmışlardır. Onlara göre duygu, haz, fayda ve vazife gibi ilkeler ahlâkın kaynağı olamazlar. Çünkü bunların hiçbirisi insanlık için sağlam bir ahlâk anlayışı ortaya koyamazlar. Dolayısıyla da ahlâk, bu ilkelerin dışında bir kaynağa, yani dine dayanmalıdır. Bu çalışmada Akseki ve Bilmen’in, sadece konuyla ilgili görüşlerini vermekle yetinmeyerek, düşüncelerini felsefe tarihindeki ilgili görüşlerle ilişkilendirmek suretiyle, düşünce tarihindeki yerlerini de belirlemeye çalışacağız.
In this article we will deal with the ideas of A. Hamdi Akseki and Ö. Nasuhi Bilmen on the origin of ethics. Akseki and Bilmen discuss widely the problem of the origin of ethics in their books from the point of philosophical view. In this respect, they evaluate some concepts, such as pleasure, emotion, duty, utility, and discuss whether they can be the origin of ethics or not. And they thinks that emotion, desire, utility and duty can not be the origin of ethics. Because none of these concepts can grant a strong ethical understanding for humankind. For this reason ethics must base on religion. We have not only give Akseki and Bilmen’s ideas about the origin of ethics, but we have also tried to clear up their place in the history of thought, relating with those in the history of philosophy.