Carl g. hempel’in kapsayici yasa modelinin değerlendirilmesi

Bilimsel açıklama modeli elde etme çabası tam olarak doğanın kalbine gitmemizi sağladığı için önemlidir; zira bu gerçek bilimin ne olduğunu tanımlamamız anlamına gelmektedir. Bir disiplin bilimsel olma iddiası taşıyorsa, açıklamalarını “doğru” bilimsel açıklama modellerine uydurmak zorundadır. Bilimsel açıklama modelleri içerisinde en çok göze çarpan kavram “nedensel yasalar” olduğundan ve sosyal bilimler de insanın özgür eylemlerini kapsadığından nedensel bir zorunluluğun içine sosyal bilimlerin nasıl yerleştirilebileceği sorusu ortaya çıkmaktadır. Ancak nedenselyasalı
olmayan bir açıklama modeli kurabilmesi halinde sosyal bilimlerin bilim olarak adlandırabilmesi mümkün görünmektedir. Burada öncelikle dikkat edilmesi gereken husus; bilimsel olanı bilimsel olmayandan ayırmak amacıyla gerçek bir bilimsel açıklamanın ne olduğunu belirlemenin ne kadar önemli olduğudur. Felsefe tarihi boyunca çok fazla açıklama modeli ileri sürülmüştür. Bunlardan biri felsefe tarihi boyunca en fazla etkisi olan dedüktif-nomolojik (D-N) ve zaman içerisinde bunun yetersiz kaldığı noktaların geliştirilerek oluşturulduğu indüktif-istatistiksel (I-S) modeldir. Carl G. Hempel’in ileri sürdüğü bu modeller ilk nedensel açıklama tipleri
olarak değerlendirilmektedir. Bundan sonraki literatürün çoğunluğu bu modele yapılan itirazlar veya katkılardan oluşmaktadır.

Bilimsel Açıklama ,

Sosyal Bilimler ,

Kapsayıcı Yasa Modeli ,

The effort to get the scientifi c explanation model is of great importance as it makes it posible for us to get into the very heart of nature. For this means we defi ne what real science is. If a discipline claims to be scientifi c then its explanations are supposed to be matched with “correct” models of scientifi c explanation. As the most outstanding concept among scientifi c explanation models is “causal laws” and social sciences include free actions of humans, how we can insert social sciences into a causal necessity appears to be a question. However, in the event of establishing an explanation model with a non-causal law, it seems possible to defi ne social sciences as sciences. The point that we primarily need to take into consideration is that defi ning what genuine scientifi c explanation is very important to distinguish what is scientifi c from what is unscientifi c. During the course of philosphy quite a few models of explanation have been suggested. One of those is called deductive-nomological (D-N) model, which has had the most signifi cant infl uence during the course of philosophy and another one is called inductive-statistical (I-S) model, which was established and developed whenever the former one remained incapable in time. These models, suggested by Carl G.Hempel, are considered as the very fi rst types of causal explanation. Most of the literature after the models by Hempel is composed mostly of objections and contributions to these models .

Scientifi c Explanation, ,

Social Sciences, ,

Covering Law Model ,