Dolaylı evet/hayır sorularında –dık ve –ma ekleri

Tümleç yan tümcelerinde kullanılan ekler, -ma, -dık/-acak vb., çeşitli açılardan birbirlerinden farklılaşmaktadır. Bu çalışmada adı geçen eklerin dolaylı evet/hayır (E/H) sorularında sergilediği farklılıklar ana tümce eylemlerine dayalı olarak incelenmektedir. Benzer özellikler taşıyan ana tümce eylemleri belirlenerek dolaylı E/H sorularına ilişkin üç kümeden oluşan bir sınıflama geliştirilmiştir. Çalışmada ulaşılan sonuçlar –dık ekinin dolaylı E/H sorularının başlıca örüntüsü olduğunu ortaya koymaktadır. Diğer bir deyişle, -dık eki sınıflamadaki tüm kümelerde kullanılmaktadır. –ma ekinin ise dolaylı E/H sorularında kullanımının son derece kısıtlı olduğu belirlenmiştir. Üç kümeden meydana gelen sınıflamanın yalnızca üçüncü kümesinde –ma ekinin kullanılabildiği görülmüştür. Ancak bu kümede yer alan eylemlerle oluşturulan tümceler dolaylı soru anlamı ifade etmemektedir. İlgili ekler arasındaki bu ayrımın nedeni kısmen dolaylı soru tümcelerinde söz konusu eklerin sergiledikleri özelliklerle bağlantılıdır. Ancak dolaylı E/H sorularında –dık ekinin daha yaygın kullanılması tek bir nedenle açıklanamakta, her bir küme için farklı açıklamalar geliştirilmesi gerekmektedir. Ayrıca tümleç yan tümcelerinde ilgili eklerin paylaştığı çok sayıda eylem bulunmasına karşın dolaylı E/H yan tümcelerinde adı geçen eklerle ortaklaşa kullanılan ana tümce eylemlerinin sayısı son derece azdır.

Dolaylı Evet/Hayır Soruları ,

-ma ,

-dık ,

Complement clause markers of Turkish, namely -mA, -DIk/ -AcAk, are said to differ in terms of distinct levels. This study deals with the characteristics of these markers in relation to embedded yes/ no questions based on main verbs. A classification of embedded yes/ no questions is developed in the study. This classification includes three categories with similar verbs. The study reveals that of these markers, -DIk appears to be the major marker for the embedded yes/ no questions in Turkish, while –mA has a very limited use in such constructions. In other words, -DIk is found to be used in all three categories of the classification, while –mA appears to be used only in the third category that does not produce truly embedded yes/no questions. The major reason for this distinction seems to partly be related to differentbehaviour of these markers in other embedded questions in Turkish. However, the difference between two markers in each category of the classification seems to require a distinct explanation. On the other hand, although these markers share more verbs in complement clauses, in embedded yes/no questions, the verbs shared with these two markers are very limited.

Embedded Yes/No Questions, ,

-ma, ,

-dık ,