Türkçe öğretmeni adaylarının özetleme stratejilerini kullanmadaki eğilimleri

Bu araştırmanın amacı, Türkçe öğretmeni adaylarının özetleme stratejilerini kullanmadaki eğilimlerini belirlemektir. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2011-2012 eğitim öğretim yılında Karadeniz Teknik Üniversitesi Fatih Eğitim Fakültesi ile Giresun Üniversitesi Eğitim Fakültesinin Türkçe Eğitimi Bölümlerinin son sınıfında öğrenim gören 97 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan öğrencilerin % 56‟sı kız, % 44‟ü erkek öğrencidir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Deneme (2009) tarafından geliştirilen 14 maddelik "Özetleme Stratejileri Ölçeği‟ kullanılmıştır. Ölçeğin Crohach-alfa değeri 0.79`dur. Araştırma sonucunda Türkçe öğretmeni adaylarının özetleme stratejilerini kullanma bakımından yeterli olmadığı ortaya çıkmıştır. Öğretmen adaylarının özet yazarken en çok uyguladıkları stratejiler arasında "özgün metindeki önemli bilgiyi seçip özet metne dâhil etme", "özetlemeye başlamadan önce, özgün metni tamamen anlayabilmek için, metnin tamamını okuma" ve "özet metindeki cümleler arasında gerekli bağlaçları kullanarak fikir bütünlüğü sağlama" yer almaktadır. Öğretmen adaylarının büyük bir çoğunluğunun "özet yazarken özgün metindeki detayları da özetleme", " özgün metindeki bütün örneklere değinme", "özet metne özet yazarının konuyla ilgili fikirlerini de katması", "özgün metni okumaya başlar başlamaz özet metni yazmaya başlama" gibi bir takım tercih edilmeyen stratejilerde kararsız kaldıkları tespit edilmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda Türkçe öğretmeni adaylarına lisans derslerinde özetleme becerisini kazandıracak ders içi uygulamalara daha fazla yer verilmesi ve çeşitli yöntem ve tekniklerle daha etkili bir öğretim yapılması önerilmektedir.

Özet ,

Özetleme Stratejileri ,

Türkçe Öğretmeni Adayları ,

Özet Yazma ,

The aim of this study is to find out the tendencies in summarizing strategies of pre-service Turkish teachers. In the study, the survey method was used. The sample of the study consists of 97 senior students studying in the department of Turkish Language as mother tongue at Fatih School of Education in Karadeniz Technical University and Giresun School of Education in Giresun University. 56% percent of the participants are females while 44% are males. As the data collection tool "Summarizing strategy scale", developed by Deneme (2009) was used. The Cronbach alpha coefficient of the scale was 0,79. In the result of the study it was found that the pre-service teachers are not successful in using summarizing strategy. Among the strategies the teachers use while summary writing are "selection of the authentic text and adding it to the summary", "before summary, reading the whole text in order to fully understand the authentic text" and " providing unity of ideas using conjunctions between the sentences in the summary". Most of the pre-service teachers turned out to be indecisive in some strategies such as "summarizing the details in authentic text during summary writing", "citing all the examples in authentic text", "explaining the author‟ side as about the subject in the summary", "starting to write summary the moment one starts to read the authentic text". According to these findings, it can be advised that pre-service Turkish language teachers should be given opportunities to practice summarizing skills in undergraduate courses.

Summary, ,

Summary Writing, ,

Summarizing Strategies, ,

Pre-Service Turkish Language Teachers ,