Ilköğretim türkçe programı ile türkçe çalışma kitaplarındaki kazanım ve etkinliklerin sözcük öğretimi açısından değerlendirilmesi

İlköğretim Türkçe ders programlarının temel amaçlarından biri sözvarlığının zenginleşmesini sağlamaktır; çünkü dil bireyin hem bilişsel gelişiminde bir gösterge hem de yaşadığı topluma uyum sağlamasında önemli bir araçtır. Dil bireyin bilişsel ve sosyal yönlerinin gelişiminde yardımcıdır ve göstergedir. Sözvarlığının zenginliği, bireyin düşünme ve anlatım zenginliğini beraberinde getirir. Bireyin dili kullanımındaki başarısının başat göstergesi sözcüklerdir. Dilin kullanım olanaklarından yararlanmayı başarabilmek, dilin sistemli yapısının en küçük yapı taşı olan sözcükleri içerik ve kavram alanlarıyla doğru anlamlandırabilmek bu bağlamda önemlidir. Türkçe öğretimi süreci dört temel dil becerisinden oluşmaktadır ve bu becerilerin gelişimi doğrudan bireyin sözvarlığı ile ilişkilidir. Bireyin sözvarlığının sistemli biçimde zenginleşmesi okuduğunu, dinlediğini anlamasında, yazı yazma ve konuşma sürecinde önemli bir belirleyicidir. Anlama ve anlatma üst başlığında incelenen bu dört temel beceri, doğrudan sözcüklerle ilişkilidir. İlköğretim 6., 7. ve 8. sınıf Türkçe Programında yer alan kazanımların ve Türkçe çalışma kitaplarındaki etkinliklerin "sözcük öğretimi" açısından değerlendirilmesi temel amacıyla oluşturulan bu araştırmanın problem tümcesi; "ilköğretim 6.,7.,8. sınıf Türkçe programında yer alan sözcük öğretimine yönelik kazanımlar ile Türkçe çalışma kitaplarındaki sözcük öğretimi etkinlikleri uyumlu mudur" biçiminde belirlenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. İlköğretim Türkçe Öğretim Programı ile 6., 7. ve 8. sınıf Türkçe çalışma kitapları "doküman incelemesi" yöntemiyle incelenmiştir. Araştırmada durum belirlemesi yapılacağından evren ve örneklem seçimine gidilmemiştir. Araştırmanın sonucunda, Türkçe çalışma kitaplarındaki etkinliklerin, sözcük öğretimi etkinliklerine oranlarının yeterli düzeyde olmadığı görülmüştür. Türkçe öğretimini tümleyen bir süreç olarak kabul edilen sözcük öğretimine yönelik etkinlik oranları, çalışma kitaplarında arttırılmak zorundadır. Bu bağlamda, çalışma kitaplarının yanında yalnızca sözcük öğretimine yönelik etkinlik kitaplarının hazırlanması önerilebilir. Türkçe öğretimi programında sözvarlığını zenginleştirme amacına yönelik oluşturulan kazanımlar ve etkinlik örneklerinin uyumlu oldukları ve programda yapılan açıklamalarla etkinliklerin uygulanmasının daha anlaşılır duruma getirildiği görülmektedir. Ancak Türkçe çalışma ve ders kitaplarında kullanılan sözvarlıklarının sistemli bir artış göstermediği belirlenmiştir. İncelenen Türkçe çalışma kitaplarındaki etkinliklerin sözcük sayılarına bakıldığında kitapların tamamında da, bir metnin etkinliklerinde kendi içinde de tutarlı bir artış ya da azalış söz konusu değildir.

Türkçe Öğretimi ,

Sözcük Öğretimi ,

Etkinlikler ,

Türkçe Öğretimi Programı ,

Problem sentence of the study; are the acquisitions for vocabulary teaching in 6th, 7th, 8th class elementary level Turkish program coherent with vocabulary teaching activities in Turkish textbooks and workbooks? Evaluation of acquisitions in 6th, 7th, 8th class elementary level Turkish program and activities in Turkish textbooks in the sense of "vocabulary teaching" constitute the purpose of study. Qualitative research method was used in the study. Elementary level Turkish Language Curriculum and 6th, 7th, 8th class Turkish textbooks were analyzed with the method of "document review". Population and sampling choice was not done since determination of situation would be done in the study. It can be said that the number of activities for vocabulary teaching used in Turkish workbooks are not adequate. It is compulsory to increase the rate of activities for vocabulary teaching which is regarded as the complementing process of Turkish teaching. In this sense, it can be suggested to prepare activity books only for vocabulary teaching in addition to workbooks. It is observed in Turkish curriculum that acquisitions for the enrichment of vocabulary are coherent with activity examples and implementation of activities would be more comprehensible according to instructions in the program. It was determined that vocabulary used in Turkish workbooks and textbooks does not increase systematically. When the number of words in the activities of analyzed Turkish workbooks is observed; it is seen that there is not any consistent decrease or increase neither in the books as a whole nor within the activities of single text.

Turkish Teaching, ,

Vocabulary Teaching, ,

Activities, ,

Turkish Language Curriculum ,