Sirens as soul bearers on lycian grave reliefs in the classical period

The subject matter of this paper consists of the iconographic roots of the human-headed, birdbodied figures that appear on some of the Lycian grave reliefs in the Classical Period. In total there are five human-headed bird-bodied figures on two monuments standing in the acropolis of Xanthos. One is “Building F”, the other is the pillar tomb termed the “Harpy” Monument. Researchers have connected these human-headed bird-bodied figures with the descriptions of Sirens that are recorded in Greek Mythology. According to the accepted understanding today, the figure depicting the Siren was transported from eastern art to the shores of the western Aegean, a consequence of the increasing maritime-trade relationship of Mediterranean and Aegean peoples. However, neither the root nor the religious affiliations of this image that is found in Lycian tomb depictions have been examined in detail in studies concerning Sirens. This paper examines the origin of the “Lycian Sirens” and their status within the Lycian and Anatolian spiritual belief system, regarding both literary and archaeological evidence; with the aim of elucidating the presently obscure belief in the otherworld of the Lycian people.

Lycia ,

Siren ,

Classical Period ,

Grave Reliefs ,

Çalışmamızın konusunu Likya Klasik Dönem mezar kabartmaları üzerinde karşımıza çıkan insan başlı-kuş gövdeli figürlerin ikonografik kökeni oluşturmaktadır. Ksanthos kenti akropolünde yer alan iki anıt üzerinde toplam beş adet insan başlı-kuş gövdeli figür bulunmaktadır. Bunlardan birisi F Anıtı, diğeri ise Harpy Anıtı olarak adlandırılan dikme mezardır. Araştırmacılar bu insan başlı-kuş gövdeli figürleri Hellen mitoslarındaki Siren adlandırmalarıyla özdeşleştirilmişlerdir. Tekil olarak sirenleri irdeleyen çalışmaların kabul edilen görüşlerince, Siren figürü Ege ve Akdeniz halklarının, denizcilik vasıtasıyla artan ticari ilişkilerinden dolayı doğu sanatından Ege’nin batı kıyısına taşınmıştır. Ancak Likya mezar kabartmalarında da karşımıza çıkan bu motifin inanç sistemindeki yeri ve kökeni ayrıntılıca irdelenmemiştir. Bu bağlamda bu çalışmayla figürün kökeni, Likya ve Anadolu inanç sistemindeki yeri, antik kaynak ve arkeolojik veriler ışığında irdelenecek, aynı zamanda bilinmezlerle dolu Likya’nın öte dünya inancına da ışık tutulmaya çalışılacaktır.

Lykia, ,

Siren, ,

Klasik Dönem, ,

Mezar Kabartması ,