Makale özeti ve diğer detaylar.
ABD yönetimi ve sendikacılığının Türkiye sendikal hareketine yönelik ilgisi ve etkisi çalışma ilişkileri yazınının çok tartışılan ancak ayrıntıları az bilinen bir alanıdır. Özellikle Türk-İş'in kuruluşunda ABD etkisi ve 1960'lı yıllarda sendikacıların ABD destekli eğitim programlarına yoğun katılımı çokça tartışılan konulardır. Ancak bu konudaki değerlendirmelerin genellikle ikincil kaynaklara dayalı olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada ABD'nin Türkiye'deki diplomatik misyonları (Ankara Büyükelçiliği, İstanbul, Başkonsolosluğu, İzmir ve Adana Konsoloslukları) ile ABD Dışişleri Bakanlığı arasında 1973-1976 dönemini kapsayan Türkiye'deki sendikal gelişmelere ilişkin yazışmalar irdelenecektir. Belgeler ABD Ulusal Arşivler ve Kayıtlar İdaresi (The National Archives and Records Administration-NARA) tarafından kullanıma açılan diplomatik yazışmalardan derlenmiştir. İncelenen diplomatik yazışmalar işçi eylemleri ve grevlerden, sendikal faaliyetlere, Türk-İş ve DİSK'te yaşanan gelişmelere, sendika-siyaset ilişkisinden, kişisel değerlendirmelere kadar geniş bir alana yayılmaktadır. Yazışmalar Türkiye sendikal hareketinin ABD hükümeti tarafından nasıl algılandığı ve değerlendirildiği konusunda dikkate değer ipuçları içermektedir.
The involvement and influence of the US administration and the US unionism towards to Turkish unionism are controversial but less known topics in the labour studies. Particularly the US unionism's influence during Türk-İş (Turkey's first and leading labour confederation, 1952) founding process and intensive participation of Turkish trade unionists into the training programmes in the US sponsored by the US administration through 1960's have been argued frequently. However, many evaluation in this field based on secondary sources. In this essay it will be examined the US diplomatic correspondences during 1973-1976, between the US diplomatic missions (Ankara Embassy, İstanbul, İzmir and Adana Consulates) in Turkey and the US Secretary of State, regarding Turkish unionism. These diplomatic correspondences based on documents revealed by The National Archives and Records Administration-NARA. Diplomatic correspondences examined in this study vary wide range from labour disputes and strikes to unions' various activities to the developments in the main labour confederations (Türk-İş and DİSK), from labour involvement in politics to individual assessments. The correspondences may generate some new traces in terms of the US administration's point of view towards to Turkish unionism.