Makale özeti ve diğer detaylar.
Geleneksel islam düflüncesinde Kur’an bütün muhtevasıyla tarih-üstü ve evrensel bir mesaj kabul edilir. Bu düflünceye göre Kur’an’daki her bir ayetin mana ve mesajı aksiyolojik açıdan aynı nitelikte ve dolayısıyla evrensel mahiyettedir. Kur’an’daki hiçbir ayete tarihsel bir mahiyet izafe edilemez. Çünkü Kur’an kıdem/ezelilik sıfatıyla muttasıf Allah’ın kelamıdır. Bu sıfatla muttasıf olan Allah’ın kelamı da kadim olmalı dır. Binaenaleyh Kur’an ahkâmına tarih, toplum ve kültür gibi hadis unsurların temel oluflturması söz konusu de¤ildir. Geleneksel Kur’an tasavvuru iflte böyle bir içermeye sahiptir. Ancak bu tasavvur en azından bize göre yanlıfltır. Her fleyden önce Kur’an bafltan sona bütün muhtevasıyla tarih-üstü rehberlik vasfını haiz de¤ildir. Çünkü Kur’an’ın özellikle toplumsal düzen ve hukukla ilgili ahkâmının ekseriyeti de¤ersel de¤il durumsal/konjonktürel niteliklidir. Bu durumsallık ise do¤rudan do¤ruya vahyin nazil oldu¤u dönemdeki Arap toplumunun tarihsel, kültürel tecrübesi, dolayı- sıyla örf, âdet ve gelene¤iyle ilgilidir. Bu sebeple, söz konusu hükümler tüm zamanlarda uygulanması gereken hukuk kodları olarak vazedilmedi¤i gibi ilk defa Kur’an’la birlikte insanlık tarihinin gündemine girmifl de de¤ildir. Bilakis hemen tamamı islam öncesi Arap toplumunun prati¤inde mevcuttur