Türk dillerinde odaksıl şimdiki zaman işaretleyicisi ve kıbrıs türkçesinde eksikliği

Türkçenin eski dönemlerinde geniş zaman ekleri odaksıl şimdiki zamanı da gösteriyordu. Türk dilleri çoğu zamanla odaksıl şimdiki zaman biçimleri geliştirmiştir. Kıbrıs’ta konuşulan Türkçe şimdiki zaman yenilenmesinin gerçekleşmediği az sayıda varyanttan biridir. Bunun en önemli nedeni, Türkiye Türkçesindeki –(I)yor tipinin, adaya Türk göçlerinin olduğu dönemden sonra ortaya çıkmış olmasıdır. Söz konusu biçimin Standart Osmanlıcada 18. yüzyıla kadar yaygınlaşmamış olması da bunu gösterir. Buna karşılık bazı Türkçe varyantlarda görülen şimdiki zaman işaretleyicisi {-(y)Ir}’ın, zarffiil + yüri-r biçiminden geliştiği düşünülür. Bu, büyük bir ihtimalle yanlıştır. Yazıda Türk dillerinde odaksıl şimdiki zaman işaret-leyicileri ve Kıbrıs Türkçesinde bu işaretleyicinin neden eksik olduğu kısaca ele alınmaktadır.

Türkçe ,

Şimdiki zaman ,

Şimdiki zaman yenilenmesi ,

Kıbrıs Kıbrıs ağızları ,