Sürgün, toplumsal hafıza ve kültürel göç: abd’deki ahıska türkleri üzerine bir araştırma

Sürgün kavramı, coğrafi olarak yerinden yurdundan edilme an-lamı yanında siyasal, kültürel ve ekonomik boyutlar içeren bir sürece karşılık gelmektedir. Kültür ve kimliğin yaşamın her bo-yutuyla olan ilişkisi nedeniyle sürgün öncesi ve sonrasında yaşa-nanları içerisine alan hafızalaştırmalar, derin sosyal ilişkiler içeri-sinde taşınmakta ve kuşaktan kuşağa aktarılmaktadır. Belirli bir grup ya da bireye ait hatırlamalar kendi deneyimlerine dayalıdır ve hissi olabilmektedir. Ancak benzer hatıraların varlığı birey ve grupların böyle bir olay yaşadıklarını göstermekte ve toplumsal hafızanın homojenliğine vurgu yapmaktadır. Çalışmanın konu-sunu oluşturan, 1944 yılında Stalin'in emriyle Özbekistan'ın Fergana kentine gönderilen Ahıska Türkleri arasındaki sürgün anlatıları da yaşananların benzerliğini ortaya çıkarmakta ve yol açtığı etkileri somutlaştırmaktadır. Bu çalışmada sürgün ve yer değiştirme sürecinin toplumsal hafıza ve kültürel taşınmadaki rolü, Fergana olayları nedeniyle önce Rusya'nın Krasnodar böl-gesine, sonra da Amerika Birleşik Devletlerinin Utah Eyaletine göç etmek zorunda kalan Ahıska Türkleri örneği üzerinden ele alınmakta ve değerlendirilmektedir.

Ahıska Türkleri ,

1944 Sürgünü ,

Fergana Olayları ,

Toplumsal Hafıza ,

Kültürel Göç ,

Exile means being geographically away from one's home, and corresponds to a process which has political, cultural and eco-nomic dimensions. As culture and identity are closely linked to every aspect of life, memory that captures pre and post exile ex-periences is transferred from generation to generation through profound social relationships. The memory of a group or indi-vidual depends essentially on selfexperiences and bears the possi-bility of having an emotional character. However, the existence of similar memories reveals that a certain event has been experienced by the individual or group, and emphasizes the homogeneity of social memory. Accordingly, the exile narratives of the Ahiska Turks, who were exiled to the province of Fergana in Uzbekistan by the command of Stalin in 1944, demonstrate the homogeneity of the accounts and objectify the consequent effects of the process of exile. In this study, the role of the process of exile and displacement in social memory and cultural transfer is discussed through the example of the Ahiska Turks, who had to migrate first to the Krasnodar region of Russia and later to the state of Utah in the United States as a consequence of the Fergana events.

Ahiska Turks, ,

1944 Deportation, ,

Fergana Events, ,

Social Mem-Ory, ,

Cultural Migration ,