Ingiliz-rus rekabeti, rusya’nın merv’i ilhâkı ve bu ilhâkın türkmenler üzerindeki etkileri

Rusların Türkistan’daki yayılmacılık siyasetlerinin son örneklerinden birisini oluşturan Merv’in işgali, ondokuzuncu asır boyunca devam eden İngiliz-Rus rekabetinin önemli bir halkasını oluşturduğu gibi, Türkmenlerin yaşadığı toprakların büyük kısmının da Rus hakimiyetine girmesini sağlamıştır. Rusların, Hindistan üzerinde gizli emelleri ve planları olduğuna inanan İngilizler, onların Orta Asya’da Hindistan’a doğru işgal ettikleri her toprak parçasında büyük kaygılar duymuşlardır. Bu kaygılarından dolayı bölgeye ajanlar göndermişler, Ruslarla çetin bir diploması trafiği kurmuşlar ve zaman zaman da Afganistan ve İran’da işgallerde bulunmuşlardır. “Büyük Oyun” olarak isimlendirilen İngiliz-Rus rekabeti, Merv’in 1884’te Ruslar tarafından işgali sırasında ateşli bir seyir izlemiştir. Rus hakimiyeti altında askerî ve bozuk bir düzenin baskısına maruz kalan Türkmenlerin geleneksel yaşam tarzlarında hemen değişiklik olmamış, ancak şehirleri ve zengin toprakları yeni gelen Rus ve yabancı göçmenler tarafından ele geçirilmiştir. Ruslar ile İngilizler arasındaki sınır belirleme siyaseti nedeniyle bir kısım Türkmenler Afganistan ve İran idaresi altında kalmışlardır.

Türkmenler ,

Ruslar ,

İngilizler ,

Merv ,

Türkmenistan ,

Türkistan ,

Orta Asya ,

Afganistan ,

İranTürkler İngiliz-Rus Rekabeti ,

The Turkmen ,

The Russians ,

The British ,

Turkmenistan ,

Merv ,

The annexation of Merv into Russia in 1884 was one of the most important stages in Russian expansionist policies and in the Anglo-Russian rivalry in Turkistan. It brought all the Turkmens—today living in Turkmenistan—under the Russian rule. The British who thought that the Russians had secret plans and goals towards India became extremely alarmed in every Russian move in Central Asia. Because of their fears of Russian expansion, the British sent agents to the region, adopted an adversarial diplomatıc stance via-a-vis Russians and, from time to time, invaded Afghanistan and Iran during the nineteenth century. The Anglo-Russian rivalry that has been called as “the Great Game” reached a stage of open conflict during Russian annexation of Merv. The Turkmens who had suffered under the militaristic and corrupt Russian rule did not immediately change their traditional life style. However, their cities and fertile lands began to be occupied by Russian and other immigrants. When the British and the Russians agreed to draw a border between Turkistan and Afghanistan, some Turkmens were left under Afghan and Iranian domination.

Central Asia ,

Iran history of the Kashkay ,

Afghanistan the Turks and the Anglo- Russian Rivalry ,