Eğitim, sağlık ve iktisadi büyüme arasındaki ilişkiler: türkiye için bir analiz

Çok sayıda ampirik araştırma beşeri sermayenin iki temel bileşeni olarak sağlık ve eğitim alanındaki ilerlemelerin, iktisadi büyüme performansı üzerinde pozitif katkılar yarattığına işaret etmektedir. Bu çerçevede eğitim ve sağlık bileşenlerinden hangisinin büyüme üzerinde daha etkili olduğunu belirlemek için, her iki bileşene ayrı ayrı bakmak gerekecektir. Bu çalışmada sağlıktaki iyileşmelerin önemli göstergelerinden biri olan ortalama yaşam süresi ile büyüme arasındaki ilişki ele alınmaktadır. Yaşam beklentisinin yanı sıra, iktisadi büyümeye etki eden çok sayıda değişken vardır. fiziki yatırımlar (tasarruf oranı) ve eğitim (okullaşma oranları) analizde yer alan diğer değişkenlerdir. 1980-2005 dönemine ilişkin yıllık değerler, İki Aşamalı Engle-Granger, Johansen Kointegrasyon ve Stock Watson yöntemleri aracılığıyla test edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, eğitim ve sağlık ayrı ayrı analize tabi tutulduklarında, iktisadi büyüme üzerinde pozitif etkili olarak gözlenmektedir. Ancak her iki bileşenin büyüme üzerindeki etkisi birlikte alındığında, dominant faktör sağlıktır.

Eğitim ,

Sağlık ,

Büyüme ,

Many empirical anlysis indicate that improvements in the health and education affect the economic growth positively. Improvement in the health and education are analysed seperately in order to determine which components are effective on economic growth. In this study, we analysed relationship between economic growth and life expectancy. Apart from life expectancy, there are several variables affect the economic growth. Physical invesments (saving rate) and education (schooling rates) are sample variables. The annual data in between 1980-2005 is tested via Two Step Engle Granger, Johansen Cointegration and Stock-Watson methods. According to the findings, if education and health being analysed seperately, there is causal relation from the health and education to economic growth. But if the variables have been analysed together, there is causal relation from health to growth .The health is dominant factor.

Education ,

Health ,

Economic Growth ,